30 Haziran 2012 Tarihli ve 28339
sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 6331 sayılı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU’nu
yasa yayınlandıktan bu yana okumaya
fırsatım olmamıştı ancak gerçekten okunması gerekiyormuş eğer düzenleme yada
kategori gibi bir şey yapılmazsa her işletmeye hayırlı olsun demekten başka
çare yok. Kısaca aslında durum şöyle;
Burada ilginç olan şey ise apartman yada özellikle sitelerin de de bu zorunluluğun kapsamında oldukları. Kapıcı ve özellikle ücretli yönetici çalıştıran yerlerde bu iş bir hayli sarpa saracak gibi. Tehlike dereceleri belirlendikten sonra aynı şartları gerçekleştirecekler. Bakanlığın yapacağı tespitlerden sonra (en erken) 30.06.2003 tarihinden itibaren bu şartları yerine getirecekler. Yasa Şu an yürürlükte. Özellikle Risk Analizi Raporu ise şu an yapılıp hazırlanmış olmalı. Ceza da yüksek yaklaşık 5.000,-- TL. Ancak konu ile ilgili bir Yönerge ve Birde yönetmelik (29.12.2012) yayınlanmış olmasına rağmen (yasanın yürürlük tarihi 30.12.2012 idi) asıl esaslar belirlenmemiş durumda. Rapor nasıl olmalı belli değil. Ancak belirli bir çalışmayı da yapmak gerek. Bu çalışmayı iki aşamalı hazırlıyoruz. Biri yasayı ve önemli noktalarını belirlemek üzere. II. Bölüm ise Yönerge , Yönetmelik ve ISO çerçevesinde Raporun nasıl olması gerektiği hakkında.
Bu Kanun’a göre; iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için tüm
işyerlerinin,
1) İşyeri
hekimi,
2) İş
güvenliği uzmanı,
3) Diğer
sağlık personeli (hemşire),
istihdam etmesi gerekiyor.
İsterlerse, bunları sürekli çalıştırmayıp, anlaşma yolu ile dışarıdan hizmet de
alabilecekler.
Burada ilginç olan şey ise apartman yada özellikle sitelerin de de bu zorunluluğun kapsamında oldukları. Kapıcı ve özellikle ücretli yönetici çalıştıran yerlerde bu iş bir hayli sarpa saracak gibi. Tehlike dereceleri belirlendikten sonra aynı şartları gerçekleştirecekler. Bakanlığın yapacağı tespitlerden sonra (en erken) 30.06.2003 tarihinden itibaren bu şartları yerine getirecekler. Yasa Şu an yürürlükte. Özellikle Risk Analizi Raporu ise şu an yapılıp hazırlanmış olmalı. Ceza da yüksek yaklaşık 5.000,-- TL. Ancak konu ile ilgili bir Yönerge ve Birde yönetmelik (29.12.2012) yayınlanmış olmasına rağmen (yasanın yürürlük tarihi 30.12.2012 idi) asıl esaslar belirlenmemiş durumda. Rapor nasıl olmalı belli değil. Ancak belirli bir çalışmayı da yapmak gerek. Bu çalışmayı iki aşamalı hazırlıyoruz. Biri yasayı ve önemli noktalarını belirlemek üzere. II. Bölüm ise Yönerge , Yönetmelik ve ISO çerçevesinde Raporun nasıl olması gerektiği hakkında.
Yasa
metni aşağıda. Bazı yerleri renklendirdim. Haydi hayırlısı.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Kanun No. : 6331
Kabul Tarihi : 20/6/2012
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1)
Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut
sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların
görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.
Kapsam ve istisnalar
MADDE 2- (1)
Bu Kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu
işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil
olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.
(2) Ancak aşağıda belirtilen faaliyetler
ve kişiler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz:
a) Fabrika, bakım merkezi,
dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel
kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri.
b) Afet ve acil durum birimlerinin
müdahale faaliyetleri.
c) Ev hizmetleri.
ç) Çalışan istihdam etmeksizin
kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar.
d) Hükümlü ve tutuklulara yönelik
infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik
ve meslek edindirme faaliyetleri.
Tanımlar
MADDE 3- (1)
Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığını,
b) Çalışan: Kendi özel
kanunlarındaki statülerine bakılmaksızın kamu veya özel işyerlerinde istihdam
edilen gerçek kişiyi,
c) Çalışan temsilcisi: İş sağlığı
ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir
alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil
etmeye yetkili çalışanı,
ç) Destek elemanı: Asli görevinin
yanında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önleme, koruma, tahliye, yangınla
mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda özel olarak görevlendirilmiş uygun
donanım ve yeterli eğitime sahip kişiyi,
d) Eğitim kurumu: İş güvenliği
uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin eğitimlerini vermek üzere
Bakanlıkça yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşlarını, üniversiteleri ve Türk
Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler tarafından kurulan
müesseseleri,
e) Genç çalışan: Onbeş yaşını
bitirmiş ancak onsekiz yaşını doldurmamış çalışanı,
f) İş güvenliği uzmanı: İş sağlığı
ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, iş
güvenliği uzmanlığı belgesine sahip mühendis, mimar veya teknik elemanı,
g) İş kazası: İşyerinde veya işin
yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü
ruhen ya da bedenen özre uğratan olayı,
ğ) İşveren: Çalışan istihdam eden
gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları,
h) İşyeri: Mal veya hizmet üretmek
amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile çalışanın birlikte örgütlendiği,
işverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı
bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler ile dinlenme,
çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim
yerleri ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçları da içeren organizasyonu,
ı) İşyeri hekimi: İş sağlığı ve
güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, işyeri
hekimliği belgesine sahip hekimi,
i) İşyeri sağlık ve güvenlik
birimi: İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere kurulan,
gerekli donanım ve personele sahip olan birimi,
j) Konsey: Ulusal İş Sağlığı ve
Güvenliği Konseyini,
k) Kurul: İş sağlığı ve güvenliği kurulunu,
1) Meslek hastalığı: Mesleki
risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalığı,
m) Ortak sağlık ve güvenlik
birimi: Kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ile Türk Ticaret
Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler tarafından, işyerlerine iş sağlığı ve
güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip
olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen birimi,
n) Önleme: İşyerinde yürütülen
işlerin bütün safhalarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak
veya azaltmak için planlanan ve alınan tedbirlerin tümünü,
o) Risk: Tehlikeden kaynaklanacak
kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini,
ö) Risk değerlendirmesi: İşyerinde
var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin
riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin
analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması
amacıyla yapılması gerekli çalışmaları,
p) Tehlike: İşyerinde var olan ya
da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya
hasar verme potansiyelini,
r) Tehlike sınıfı: İş sağlığı ve
güvenliği açısından, yapılan işin özelliği, işin her safhasında kullanılan veya
ortaya çıkan maddeler, iş ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri, çalışma ortam
ve şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate alınarak işyeri için belirlenen
tehlike grubunu,
s) Teknik eleman: Teknik öğretmen,
fizikçi ve kimyager unvanına sahip olanlar ile üniversitelerin iş sağlığı ve
güvenliği programı mezunlarını,
ş) İşyeri hemşiresi: 25/2/1954
tarihli ve 6283 sayılı Hemşirelik Kanununa göre hemşirelik mesleğini
icra etmeye yetkili, iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere
Bakanlıkça yetkilendirilmiş işyeri hemşireliği belgesine sahip hemşire/sağlık
memurunu,
ifade eder.
(2) İşveren adına hareket eden,
işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, bu Kanunun
uygulanması bakımından işveren sayılır.
İKİNCİ BÖLÜM
İşveren ile Çalışanların
Görev, Yetki ve Yükümlülükleri
İşverenin genel
yükümlülüğü
MADDE 4- (1)
İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup
bu çerçevede;
a) Mesleki risklerin önlenmesi,
eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun
yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik
tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun
iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve
güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların
giderilmesini sağlar.
c) Risk değerlendirmesi yapar veya
yaptırır.
ç) Çalışana görev verirken,
çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.
d) Yeterli bilgi ve talimat
verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere
girmemesi için gerekli tedbirleri alır.
(2) İşyeri dışındaki uzman kişi ve
kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
(3) Çalışanların iş sağlığı ve
güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını etkilemez.
(4) İşveren, iş sağlığı ve
güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.
Risklerden korunma
ilkeleri
MADDE 5- (1)
İşverenin yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde aşağıdaki ilkeler göz önünde
bulundurulur:
a) Risklerden kaçınmak.
b) Kaçınılması mümkün olmayan
riskleri analiz etmek.
c) Risklerle kaynağında mücadele
etmek.
ç) İşin kişilere uygun hale
getirilmesi için işyerlerinin tasarımı ile iş ekipmanı, çalışma şekli ve üretim
metotlarının seçiminde özen göstermek, özellikle tekdüze çalışma ve üretim
temposunun sağlık ve güvenliğe olumsuz etkilerini önlemek, önlenemiyor ise en
aza indirmek.
d) Teknik gelişmelere uyum
sağlamak.
e) Tehlikeli olanı, tehlikesiz
veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek.
f) Teknoloji, iş organizasyonu,
çalışma şartları, sosyal ilişkiler ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin
etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmek.
g) Toplu korunma tedbirlerine,
kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik vermek.
ğ) Çalışanlara uygun talimatlar
vermek.
İş sağlığı ve güvenliği
hizmetleri
MADDE 6- (1)
Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları
da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a)
Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık
personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip
personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak
sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak
belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı
ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi
üstlenebilir.
b) Görevlendirdikleri kişi veya
hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla
araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.
c) İşyerinde sağlık ve güvenlik
hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlar.
ç) Görevlendirdikleri kişi veya
hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir.
d)
Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel
konular hakkında; görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve
kuruluşları, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen
çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirir.
(2) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları; iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerini, Sağlık Bakanlığına ait döner sermayeli kuruluşlardan doğrudan
alabileceği gibi 4734 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde de alabilir.
(3) Tam süreli işyeri hekimi
görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunlu
değildir.
İş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin desteklenmesi
MADDE 7- (1)
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için, Bakanlıkça
aşağıdaki şartlarla destek sağlanabilir:
a)
Kamu kurum ve kuruluşları hariç ondan az çalışanı bulunanlardan, çok tehlikeli
ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri faydalanabilir. Ancak, Bakanlar Kurulu,
ondan az çalışanı bulunanlardan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin de
faydalanmasına karar verebilir.
b) Giderler, iş kazası ve meslek
hastalığı bakımından kısa vadeli sigorta kolları için toplanan primlerden
kaynak aktarılmak suretiyle, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından finanse edilir.
c) Uygulamada, Sosyal Güvenlik
Kurumu kayıtları esas alınır.
ç)
Bu Kanun ve diğer mevzuat gereğince yapılan kontrol ve denetimlerde; istihdam
ettiği kişilerin sigortalılık bildiriminde bulunmadığı tespit edilen
işverenlerden, tespit tarihine kadar yapılan ödemeler yasal faizi ile birlikte
Sosyal Güvenlik Kurumunca tahsil edilir ve bu durumdaki işverenler, sağlanan
destekten üç yıl süreyle faydalanamaz.
d) Uygulamaya ilişkin olarak
ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye, uygulamayı yönlendirmeye ve
doğabilecek sorunları çözmeye Bakanlık yetkilidir.
(2) Aşağıdaki konular ile bunlara
ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça
çıkarılan yönetmelikle belirlenir:
a) İş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin yerine getirilmesi için sağlanacak desteğin uygulanması.
b) Destek sağlanacak ondan az
çalışanı bulunan işyerlerinin özellikleri göz önünde bulundurularak; Sosyal
Güvenlik Kurumu tarafından ödenecek iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedellerinin
tespiti, destek olunacak kısmı ve ödenme şekli.
c) Destekten faydalanabilecek
işyerlerinin taşıması gereken şartlar.
ç) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti
verecek kuruluşların özellikleri.
(3) Etkinlik ve sürekliliğin
sağlanması amacıyla; Bakanlık tarafından Sağlık Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı ve ilgili meslek kuruluşlarıyla iş birliği yapılabilir.
İşyeri hekimleri ve iş
güvenliği uzmanları
MADDE 8- (1) İşyeri hekimi ve iş güvenliği
uzmanlarının hak ve yetkileri, görevlerini yerine getirmeleri nedeniyle
kısıtlanamaz. Bu kişiler, görevlerini mesleğin gerektirdiği etik ilkeler ve
mesleki bağımsızlık içerisinde yürütür.
(2)
İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları; görevlendirildikleri işyerlerinde iş
sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı
olarak bildirir; bildirilen hususlardan hayati tehlike arz edenlerin işveren
tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, bu hususu Bakanlığın yetkili birimine
bildirir.
(3) Hizmet sunan kuruluşlar ile
işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin
yürütülmesindeki ihmallerinden dolayı, hizmet sundukları işverene karşı
sorumludur.
(4) Çalışanın ölümü veya maluliyetiyle
sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya
meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri hekimi veya
iş güvenliği uzmanının yetki belgesi askıya alınır.
(5)
İş güvenliği uzmanlarının görev alabilmeleri için; çok tehlikeli sınıfta yer
alan işyerlerinde (A) sınıfı, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B)
sınıfı, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş
güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olmaları şartı aranır. Bakanlık, iş
güvenliği uzmanlarının ve işyeri hekimlerinin görevlendirilmesi konusunda
sektörel alanda özel düzenleme yapabilir.
(6) Belirlenen çalışma süresi
nedeniyle işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının tam süreli görevlendirilmesi
gereken durumlarda; işveren, işyeri sağlık ve güvenlik birimi kurar. Bu
durumda, çalışanların tabi olduğu kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla,
22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa göre belirlenen haftalık
çalışma süresi dikkate alınır.
(7) Kamu kurum ve kuruluşlarında
ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma
niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli
görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta
oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı
ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde
görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge
rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan
kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti
yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai
saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan
görevlendirmeler dikkate alınmaz.
(8) Kamu sağlık hizmetlerinde tam
süreli çalışmaya ilişkin mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, işyeri hekimlerinin
ve diğer sağlık personelinin işyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık
ve güvenlik birimlerinde görevlendirilmelerinde ve hizmet verilen işyerlerinde
çalışanlarla sınırlı olmak üzere görevlerini yerine getirmelerinde, diğer
kanunların kısıtlayıcı hükümleri uygulanmaz.
Tehlike sınıfının
belirlenmesi
MADDE 9- (1)
İşyeri tehlike sınıfları; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 83
üncü maddesine göre belirlenen kısa vadeli sigorta kolları prim tarifesi de
dikkate alınarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürünün Başkanlığında ilgili
taraflarca oluşturulan komisyonun görüşleri doğrultusunda, Bakanlıkça
çıkarılacak tebliğ ile tespit edilir.
(2) İşyeri tehlike sınıflarının
tespitinde, o işyerinde yapılan asıl iş dikkate alınır.
Risk değerlendirmesi,
kontrol, ölçüm ve araştırma
MADDE 10- (1)
İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapmak veya
yaptırmakla yükümlüdür. Risk değerlendirmesi yapılırken aşağıdaki hususlar
dikkate alınır:
a) Belirli risklerden etkilenecek
çalışanların durumu.
b) Kullanılacak iş ekipmanı ile
kimyasal madde ve müstahzarların seçimi.
c) İşyerinin tertip ve düzeni.
ç) Genç, yaşlı, engelli, gebe veya
emziren çalışanlar gibi özel politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların
durumu.
(2) İşveren, yapılacak risk
değerlendirmesi sonucu alınacak iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri ile
kullanılması gereken koruyucu donanım veya ekipmanı belirler.
(3) İşyerinde uygulanacak iş
sağlığı ve güvenliği tedbirleri, çalışma şekilleri ve üretim yöntemleri;
çalışanların sağlık ve güvenlik yönünden korunma düzeyini yükseltecek ve
işyerinin idari yapılanmasının her kademesinde uygulanabilir nitelikte
olmalıdır.
(4) İşveren, iş sağlığı ve
güvenliği yönünden çalışma ortamına ve çalışanların bu ortamda maruz kaldığı
risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve
araştırmaların yapılmasını sağlar.
Acil durum planları,
yangınla mücadele ve ilk yardım
MADDE 11- (1)
İşveren;
a) Çalışma ortamı, kullanılan
maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate alarak meydana gelebilecek
acil durumları önceden değerlendirerek, çalışanları ve çalışma çevresini
etkilemesi mümkün ve muhtemel acil durumları belirler ve bunların olumsuz
etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır.
b) Acil durumların olumsuz
etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve değerlendirmeleri yapar, acil
durum planlarını hazırlar.
c) Acil durumlarla mücadele için
işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeler, yapılan işin niteliği, çalışan
sayısı ile işyerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme, koruma,
tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma
sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda kişiyi görevlendirir, araç ve
gereçleri sağlayarak eğitim ve tatbikatları yaptırır ve ekiplerin her zaman
hazır bulunmalarını sağlar.
ç) Özellikle ilk yardım, acil
tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki
kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar.
Tahliye
MADDE 12- (1)
Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlikenin meydana gelmesi durumunda işveren;
a) Çalışanların işi bırakarak
derhal çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli bir yere gidebilmeleri için, önceden
gerekli düzenlemeleri yapar ve çalışanlara gerekli talimatları verir.
b) Durumun devam etmesi hâlinde,
zorunluluk olmadıkça, gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilenler
dışındaki çalışanlardan işlerine devam etmelerini isteyemez.
(2) İşveren, çalışanların
kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için ciddi ve yakın bir tehlike ile
karşılaştıkları ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen
sonuçların önlenmesi için, bilgileri ve mevcut teknik donanımları çerçevesinde
müdahale edebilmelerine imkân sağlar. Böyle bir durumda çalışanlar, ihmal veya
dikkatsiz davranışları olmadıkça yaptıkları müdahaleden dolayı sorumlu tutulamaz.
Çalışmaktan kaçınma hakkı
MADDE 13-
(1) Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun
bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve
gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen
toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder.
Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir.
(2)
Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi hâlinde çalışan,
gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir. Çalışanların
çalışmaktan kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden
doğan diğer hakları saklıdır.
(3)
Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda birinci
fıkradaki usule uymak zorunda olmaksızın işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk
ederek belirlenen güvenli yere gider. Çalışanların bu hareketlerinden dolayı
hakları kısıtlanamaz.
(4)
İş sözleşmesiyle çalışanlar, talep etmelerine rağmen gerekli tedbirlerin
alınmadığı durumlarda, tabi oldukları kanun hükümlerine göre iş sözleşmelerini
feshedebilir. Toplu sözleşme veya toplu iş sözleşmesi ile çalışan kamu
personeli, bu maddeye göre çalışmadığı dönemde fiilen çalışmış sayılır.
(5)
Bu Kanunun 25 inci maddesine göre işyerinde işin durdurulması hâlinde, bu madde
hükümleri uygulanmaz.
İş kazası ve meslek
hastalıklarının kayıt ve bildirimi
MADDE 14- (1)
İşveren;
a) Bütün iş kazalarının ve meslek
hastalıklarının kaydını tutar, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili
raporları düzenler.
b) İşyerinde meydana gelen ancak
yaralanma veya ölüme neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara
uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma
potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenler.
(2) İşveren, aşağıdaki hallerde
belirtilen sürede Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimde bulunur:
a) İş kazalarını kazadan sonraki
üç iş günü içinde.
b) Sağlık hizmeti sunucuları veya
işyeri hekimi tarafından kendisine bildirilen meslek hastalıklarını, öğrendiği
tarihten itibaren üç iş günü içinde.
(3) İşyeri hekimi veya sağlık
hizmeti sunucuları; meslek hastalığı ön tanısı koydukları vakaları, Sosyal
Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına sevk
eder.
(4) Sağlık hizmeti sunucuları
kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmeti
sunucuları ise meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde
Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir.
(5) Bu maddenin uygulanmasına
ilişkin usul ve esaslar, Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça
belirlenir.
Sağlık gözetimi
MADDE 15- (1)
İşveren;
a) Çalışanların işyerinde maruz
kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi
tutulmalarını sağlar.
b) Aşağıdaki hallerde çalışanların
sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:
1) İşe girişlerinde.
2) İş değişikliğinde.
3) İş kazası, meslek hastalığı
veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe
dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde.
4) İşin devamı süresince,
çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça
belirlenen düzenli aralıklarla.
(2)
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar,
yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe
başlatılamaz.
(3)
Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri sağlık ve
güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde
görevli olan işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı
tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.
(4) Sağlık gözetiminden doğan
maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanır,
çalışana yansıtılamaz.
(5)
Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının korunması
açısından sağlık bilgileri gizli tutulur.
Çalışanların
bilgilendirilmesi
MADDE 16- (1)
İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi amacıyla
işveren, çalışanları ve çalışan temsilcilerini işyerinin özelliklerini de
dikkate alarak aşağıdaki konularda bilgilendirir:
a) İşyerinde karşılaşılabilecek
sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler.
b) Kendileri ile ilgili yasal hak
ve sorumluluklar.
c) İlk yardım, olağan dışı
durumlar, afetler ve yangınla mücadele ve tahliye işleri konusunda
görevlendirilen kişiler.
(2) İşveren;
a) 12 nci maddede belirtilen ciddi
ve yakın tehlikeye maruz kalan veya kalma riski olan bütün çalışanları,
tehlikeler ile bunlardan doğan risklere karşı alınmış ve alınacak tedbirler
hakkında derhal bilgilendirir.
b) Başka işyerlerinden çalışmak
üzere kendi işyerine gelen çalışanların birinci fıkrada belirtilen bilgileri
almalarını sağlamak üzere, söz konusu çalışanların işverenlerine gerekli
bilgileri verir.
c) Risk değerlendirmesi, iş
sağlığı ve güvenliği ile ilgili koruyucu ve önleyici tedbirler, ölçüm, analiz,
teknik kontrol, kayıtlar, raporlar ve teftişten elde edilen bilgilere, destek
elemanları ile çalışan temsilcilerinin ulaşmasını sağlar.
Çalışanların eğitimi
MADDE 17- (1)
İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını sağlar. Bu
eğitim özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, iş
ekipmanının değişmesi hâlinde veya yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilir.
Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir,
gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanır.
(2) Çalışan temsilcileri özel
olarak eğitilir.
(3) Mesleki eğitim alma
zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde,
yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz.
(4) İş kazası geçiren veya meslek
hastalığına yakalanan çalışana işe başlamadan önce, söz konusu kazanın veya
meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri
ile ilgili ilave eğitim verilir. Ayrıca, herhangi bir sebeple altı aydan fazla
süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme
eğitimi verilir.
(5) Tehlikeli ve çok tehlikeli
sınıfta yer alan işyerlerinde; yapılacak işlerde karşılaşılacak sağlık ve
güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları içeren eğitimin
alındığına dair belge olmaksızın, başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen
çalışanlar işe başlatılamaz.
(6) Geçici iş ilişkisi kurulan
işveren, iş sağlığı ve güvenliği risklerine karşı çalışana gerekli eğitimin
verilmesini sağlar.
(7) Bu madde kapsamında verilecek
eğitimin maliyeti çalışanlara yansıtılamaz. Eğitimlerde geçen süre çalışma
süresinden sayılır. Eğitim sürelerinin haftalık çalışma süresinin üzerinde
olması hâlinde, bu süreler fazla sürelerle çalışma veya fazla çalışma olarak
değerlendirilir.
Çalışanların görüşlerinin
alınması ve katılımlarının sağlanması
MADDE 18- (1)
İşveren, görüş alma ve katılımın sağlanması konusunda, çalışanlara veya iki ve
daha fazla çalışan temsilcisinin bulunduğu işyerlerinde varsa işyeri yetkili
sendika temsilcilerine yoksa çalışan temsilcilerine aşağıdaki imkânları sağlar:
a) İş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili konularda görüşlerinin alınması, teklif getirme hakkının tanınması ve bu
konulardaki görüşmelerde yer alma ve katılımlarının sağlanması.
b) Yeni teknolojilerin
uygulanması, seçilecek iş ekipmanı, çalışma ortamı ve şartlarının çalışanların
sağlık ve güvenliğine etkisi konularında görüşlerinin alınması.
(2) İşveren, destek elemanları ile
çalışan temsilcilerinin aşağıdaki konularda önceden görüşlerinin alınmasını
sağlar:
a) İşyerinden görevlendirilecek
veya işyeri dışından hizmet alınacak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve
diğer personel ile ilk yardım, yangınla mücadele ve tahliye işleri için
kişilerin görevlendirilmesi.
b) Risk değerlendirmesi yapılarak,
alınması gereken koruyucu ve önleyici tedbirlerin ve kullanılması gereken
koruyucu donanım ve ekipmanın belirlenmesi.
c) Sağlık ve güvenlik risklerinin
önlenmesi ve koruyucu hizmetlerin yürütülmesi.
ç) Çalışanların bilgilendirilmesi.
d) Çalışanlara verilecek eğitimin
planlanması.
(3) Çalışanların veya çalışan
temsilcilerinin, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği için alınan önlemlerin
yetersiz olduğu durumlarda veya teftiş sırasında, yetkili makama
başvurmalarından dolayı hakları kısıtlanamaz.
Çalışanların
yükümlülükleri
MADDE 19- (1)
Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu
konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya
yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini
tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.
(2) Çalışanların, işveren
tarafından verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yükümlülükleri şunlardır:
a) İşyerindeki makine, cihaz,
araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını
kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak
kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek.
b) Kendilerine sağlanan kişisel
koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumak.
c) İşyerindeki makine, cihaz,
araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir
tehlike ile karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde,
işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek.
ç) Teftişe yetkili makam
tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların
giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.
d) Kendi görev alanında, iş
sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş
birliği yapmak.
Çalışan temsilcisi
MADDE 20-
(1) İşveren; işyerinin değişik bölümlerindeki riskler ve çalışan sayılarını göz
önünde bulundurarak dengeli dağılıma özen göstermek kaydıyla, çalışanlar
arasında yapılacak seçim veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla,
aşağıda belirtilen sayılarda çalışan temsilcisini görevlendirir:
a)
İki ile elli arasında çalışanı bulunan işyerlerinde bir.
b)
Ellibir ile yüz arasında çalışanı bulunan işyerlerinde iki.
c)
Yüzbir ile beşyüz arasında çalışanı bulunan işyerlerinde üç.
ç)
Beşyüzbir ile bin arasında çalışanı bulunan işyerlerinde dört.
d)
Binbir ile ikibin arasında çalışanı bulunan işyerlerinde beş.
e)
İkibinbir ve üzeri çalışanı bulunan işyerlerinde altı.
(2)
Birden fazla çalışan temsilcisinin bulunması durumunda baş temsilci, çalışan
temsilcileri arasında yapılacak seçimle belirlenir.
(3)
Çalışan temsilcileri, tehlike kaynağının yok edilmesi veya tehlikeden
kaynaklanan riskin azaltılması için, işverene öneride bulunma ve işverenden
gerekli tedbirlerin alınmasını isteme hakkına sahiptir.
(4)
Görevlerini yürütmeleri nedeniyle, çalışan temsilcileri ve destek elemanlarının
hakları kısıtlanamaz ve görevlerini yerine getirebilmeleri için işveren
tarafından gerekli imkânlar sağlanır.
(5)
İşyerinde yetkili sendika bulunması hâlinde, işyeri sendika temsilcileri
çalışan temsilcisi olarak da görev yapar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Konsey, Kurul ve
Koordinasyon
Ulusal İş Sağlığı ve
Güvenliği Konseyi
MADDE 21- (1)
Ülke genelinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili politika ve stratejilerin
belirlenmesi için tavsiyelerde bulunmak üzere Konsey kurulmuştur.
(2) Konsey, Bakanlık Müsteşarının
başkanlığında aşağıda belirtilen üyelerden oluşur:
a) Bakanlık İş Sağlığı ve
Güvenliği Genel Müdürü, Çalışma Genel Müdürü, İş Teftiş Kurulu Başkanı ve
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından bir genel müdür.
b) Bilim, Sanayi ve Teknoloji,
Çevre ve Şehircilik, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Kalkınma,
Millî Eğitim ile Sağlık bakanlıklarından ilgili birer genel müdür.
c) Yükseköğretim Kurulu
Başkanlığından bir yürütme kurulu üyesi, Devlet Personel Başkanlığından bir
başkan yardımcısı.
ç) İşveren, işçi ve kamu
görevlileri sendikaları üst kuruluşlarının en fazla üyeye sahip ilk üçünden,
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları
Konfederasyonundan, Türk Tabipleri Birliğinden, Türk Mühendis ve Mimar Odaları
Birliğinden ve Türkiye Ziraat Odaları Birliğinden konuyla ilgili veya görevli
birer yönetim kurulu üyesi.
d) İhtiyaç duyulması hâlinde İş
Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürünün teklifi ve Konseyin kararı ile belirlenen,
iş sağlığı ve güvenliği konusunda faaliyet gösteren kurum veya kuruluşlardan en
fazla iki temsilci.
(3) İkinci fıkranın (d) bendi
kapsamında belirlenen Konsey üyeleri, iki yıl için seçilir ve üst üste iki
olağan toplantıya katılmaz ise ilgili kurum veya kuruluşun üyeliği sona erer.
(4) Konseyin sekretaryası, İş
Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce yürütülür.
(5) Konsey, toplantıya
katılanların salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın
oyu kararı belirler. Çekimser oy kullanılamaz.
(6) Konsey yılda iki defa olağan
toplanır. Başkanın veya üyelerin üçte birinin teklifi ile olağanüstü olarak da
toplanabilir.
(7) Konseyin çalışma usul ve
esasları Bakanlık tarafından belirlenir.
İş sağlığı ve güvenliği
kurulu
MADDE 22- (1)
Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli
işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği
mevzuatına uygun kurul kararlarını uygular.
(2) Altı aydan fazla süren asıl
işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu hallerde;
a) Asıl işveren ve alt işveren
tarafından ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise, faaliyetlerin yürütülmesi ve
kararların uygulanması konusunda iş birliği ve koordinasyon asıl işverence
sağlanır.
b) Asıl işveren tarafından kurul
oluşturulmuş ise, kurul oluşturması gerekmeyen alt işveren, koordinasyonu
sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.
c) İşyerinde kurul oluşturması
gerekmeyen asıl işveren, alt işverenin oluşturduğu kurula iş birliği ve
koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.
ç) Kurul oluşturması gerekmeyen
asıl işveren ve alt işverenin toplam çalışan sayısı elliden fazla ise,
koordinasyonu asıl işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve alt işveren
tarafından birlikte bir kurul oluşturulur.
(3) Aynı çalışma alanında birden
fazla işverenin bulunması ve bu işverenlerce birden fazla kurulun oluşturulması
hâlinde işverenler, birbirlerinin çalışmalarını etkileyebilecek kurul kararları
hakkında diğer işverenleri bilgilendirir.
İş sağlığı ve güvenliğinin
koordinasyonu
MADDE 23- (1)
Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda işverenler; iş
hijyeni ile iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin uygulanmasında iş birliği
yapar, yapılan işin yapısı göz önüne alınarak mesleki risklerin önlenmesi ve bu
risklerden korunulması çalışmalarını koordinasyon içinde yapar, birbirlerini ve
çalışan temsilcilerini bu riskler konusunda bilgilendirir.
(2) Birden fazla işyerinin bulunduğu
iş merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri veya siteleri gibi yerlerde, iş
sağlığı ve güvenliği konusundaki koordinasyon yönetim tarafından sağlanır.
Yönetim, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden diğer işyerlerini
etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri almaları için işverenleri
uyarır. Bu uyarılara uymayan işverenleri Bakanlığa bildirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Teftiş ve İdari
Yaptırımlar
Teftiş, inceleme,
araştırma, müfettişin yetki, yükümlülük ve sorumluluğu
MADDE 24- (1)
Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasının izlenmesi ve teftişi, iş sağlığı ve
güvenliği yönünden teftiş yapmaya yetkili Bakanlık iş müfettişlerince yapılır.
Bu Kanun kapsamında yapılacak teftiş ve incelemelerde, 4857 sayılı Kanunun 92,
93, 96, 97 ve 107 nci maddeleri uygulanır.
(2) Bakanlık, işyerlerinde iş
sağlığı ve güvenliği konularında ölçüm, inceleme ve araştırma yapmaya, bu
amaçla numune almaya ve eğitim kurumları ile ortak sağlık ve güvenlik
birimlerinde kontrol ve denetim yapmaya yetkilidir. Bu konularda
yetkilendirilenler mümkün olduğu kadar işi aksatmamak, işverenin ve işyerinin
meslek sırları ile gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutmakla
yükümlüdür. Kontrol ve denetimin usul ve esasları Bakanlıkça düzenlenir.
(3) Askeri işyerleriyle yurt
güvenliği için gerekli maddeler üretilen işyerlerinin denetim ve teftişi konusu
ve sonuçlarına ait işlemler, Millî Savunma Bakanlığı ve Bakanlıkça birlikte
hazırlanacak yönetmeliğe göre yürütülür.
İşin durdurulması
MADDE 25- (1)
İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde veya iş
ekipmanlarında çalışanlar (ş.abacı) için hayati tehlike oluşturan bir husus
tespit edildiğinde; bu tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği
ve bu tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile çalışanlar
dikkate alınarak, işyerinin bir bölümünde veya tamamında iş durdurulur. Ayrıca
çok tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli
kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği
i yerlerinde, risk değerlendirmesi yapılmamış olması durumunda iş durdurulur.
(2) İş sağlığı ve güvenliği
bakımından teftişe yetkili üç iş müfettişinden oluşan heyet, iş sağlığı ve
güvenliği bakımından teftişe yetkili iş müfettişinin tespiti üzerine gerekli
incelemeleri yaparak, tespit tarihinden itibaren iki gün içerisinde işin
durdurulmasına karar verebilir. Ancak tespit edilen hususun acil müdahaleyi
gerektirmesi hâlinde; tespiti yapan iş müfettişi, heyet tarafından karar
alınıncaya kadar geçerli olmak kaydıyla işi durdurur.
(3) İşin durdurulması kararı,
ilgili mülki idare amirine ve işyeri dosyasının bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu
il müdürlüğüne bir gün içinde gönderilir. İşin durdurulması kararı, mülki idare
amiri tarafından yirmidört saat içinde yerine getirilir. Ancak, tespit edilen
hususun acil müdahaleyi gerektirmesi nedeniyle verilen işin durdurulması
kararı, mülki idare amiri tarafından aynı gün yerine getirilir.
(4) İşveren, yerine getirildiği
tarihten itibaren altı iş günü içinde, yetkili iş mahkemesinde işin
durdurulması kararına itiraz edebilir. İtiraz, işin durdurulması kararının
uygulanmasını etkilemez. Mahkeme itirazı öncelikle görüşür ve altı iş günü
içinde karara bağlar. Mahkeme kararı kesindir.
(5) İşverenin işin durdurulmasını
gerektiren hususların giderildiğini Bakanlığa yazılı olarak bildirmesi hâlinde,
en geç yedi gün içinde işyerinde inceleme yapılarak işverenin talebi
sonuçlandırılır.
(6) İşveren, işin durdurulması
sebebiyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödemekle veya ücretlerinde bir
düşüklük olmamak üzere meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermekle
yükümlüdür.
İdari para cezaları ve
uygulanması
MADDE 26- (1)
Bu Kanunun;
a) 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen
işverene her bir yükümlülük için ayrı ayrı ikibin Türk Lirası,
b) 6 ncı maddesinin birinci
fıkrası gereğince belirlenen nitelikte iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi
görevlendirmeyen işverene görevlendirmediği her bir kişi için beşbin Türk
Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar, diğer sağlık
personeli görevlendirmeyen işverene ikibinbeşyüz Türk Lirası, aykırılığın devam
ettiği her ay için aynı miktar, aynı fıkranın (b), (c) ve (d) bentlerinde
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene her bir ihlal için ayrı
ayrı binbeşyüz Türk Lirası, (ç) bendine aykırı hareket eden işverene yerine
getirilmeyen her bir tedbir için ayrı ayrı bin Türk Lirası,
c) 8 inci maddesinin birinci ve
altıncı fıkralarına aykırı hareket eden işverene her bir ihlal için ayrı ayrı
binbeşyüz Türk Lirası,
ç) 10 uncu maddesinin birinci
fıkrasına göre risk değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene üçbin
Türk Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için dörtbinbeşyüz Türk Lirası,
dördüncü fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene
binbeşyüz Türk Lirası,
d) 11 ve 12 nci maddeleri
hükümlerine aykırı hareket eden işverene, uyulmayan her bir yükümlülük için bin
Türk Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar,
e) 14 üncü maddesinin birinci
fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene her bir
yükümlülük için ayrı ayrı binbeşyüz Türk Lirası, ikinci fıkrasında belirtilen
yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene ikibin Türk Lirası, dördüncü fıkrasında
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen sağlık hizmeti sunucuları veya
yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına ikibin Türk Lirası,
f) 15 inci maddesinin birinci ve
ikinci fıkralarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, sağlık
gözetimine tabi tutulmayan veya sağlık raporu alınmayan her çalışan için bin
Türk Lirası,
g) 16 ncı maddesinde belirtilen
yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, bilgilendirilmeyen her bir çalışan
için bin Türk Lirası,
ğ) 17 nci maddesinin bir ila yedinci
fıkralarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene her bir
çalışan için bin Türk Lirası,
h) 18 inci maddesinde belirtilen
yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, her bir aykırılık için ayrı ayrı bin
Türk Lirası,
ı) 20 nci maddesinin birinci ve
dördüncü fıkralarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene bin
Türk Lirası, üçüncü fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen
işverene binbeşyüz Türk Lirası,
i) 22 nci maddesinde belirtilen
yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene her bir aykırılık için ayrı ayrı
ikibin Türk Lirası,
j) 23 üncü maddesinin ikinci
fıkrasında belirtilen bildirim yükümlülüklerini yerine getirmeyen yönetimlere
beşbin Türk Lirası,
k) 24 üncü maddesinin ikinci
fıkrasında belirtilen iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda ölçüm,
inceleme ve araştırma yapılmasına, numune alınmasına veya eğitim kurumları ile
ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin kontrol ve denetiminin yapılmasına engel
olan işverene beşbin Türk Lirası,
1) 25 inci maddesinde belirtilen
yükümlülüklere göre işyerinin bir bölümünde veya tamamında verilen durdurma
kararına uymayarak durdurulan işi yönetmelikte belirtilen şartları yerine
getirmeden devam ettiren işverene fiil başka bir suç oluştursa dahi onbin Türk
Lirası, altıncı fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene
ihlale uğrayan her bir çalışan için bin Türk Lirası, aykırılığın devam ettiği
her ay için aynı miktar,
m) 29 uncu maddesinde belirtilen;
büyük kaza önleme politika belgesi hazırlamayan işverene ellibin Türk Lirası,
güvenlik raporunu hazırlayıp Bakanlığın değerlendirmesine sunmadan işyerini
faaliyete geçiren, işletilmesine Bakanlıkça izin verilmeyen işyerini açan veya
durdurulan işyerinde faaliyete devam eden işverene seksenbin Türk Lirası,
n) 30 uncu maddesinde öngörülen
yönetmeliklerde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, uyulmayan
her hüküm için tespit edildiği tarihten itibaren aylık olarak bin Türk Lirası,
idari para cezası verilir.
(2) Bu Kanunda belirtilen idari
para cezaları gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve İş Kurumu il müdürünce
verilir. Verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren otuz gün içinde
ödenir. İdari para cezaları tüzel kişiliği bulunmayan kamu kurum ve kuruluşları
adına da düzenlenebilir.
Hüküm bulunmayan haller ve
muafiyet
MADDE 27- (1)
Çalışanların tabi oldukları kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunda
hüküm bulunmayan hallerde 4857 sayılı Kanunun bu Kanuna aykırı olmayan
hükümleri uygulanır.
(2) Bu Kanuna göre düzenlenen
kağıtlar damga vergisinden, işlemler harçtan müstesnadır.
(3) Bakanlık, bu Kanuna göre
yapılacak iş ve işlemlere ait her türlü belge veya bilgiyi, elektronik ve
benzeri ortamlar üzerinden isteyebilir, arşivleyebilir, bu ortamlar üzerinden
onay, yetki, bilgi ve belge verebilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Geçici Hükümler
Bağımlılık yapan maddeleri
kullanma yasağı
MADDE 28- (1)
İşyerine, sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve işyerinde alkollü
içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasaktır.
(2) İşveren; işyeri
eklentilerinden sayılan kısımlarda, ne gibi hallerde, hangi zamanda ve hangi
şartlarla alkollü içki içilebileceğini belirleme yetkisine sahiptir.
(3) Aşağıdaki çalışanlar için
alkollü içki kullanma yasağı uygulanmaz:
a) Alkollü içki yapılan
işyerlerinde çalışan ve işin gereği olarak üretileni denetlemekle
görevlendirilenler.
b) Kapalı kaplarda veya açık
olarak alkollü içki satılan veya içilen işyerlerinde işin gereği alkollü içki
içmek zorunda olanlar.
c) İşinin niteliği gereği
müşterilerle birlikte alkollü içki içmek zorunda olanlar.
Güvenlik raporu veya büyük kaza önleme politika belgesi
MADDE 29-
(1) İşletmeye başlanmadan önce, büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerleri
için, işyerlerinin büyüklüğüne göre büyük kaza önleme politika belgesi veya
güvenlik raporu işveren tarafından hazırlanır.
(2)
Güvenlik raporu hazırlama yükümlülüğü bulunan işveren, hazırladıkları güvenlik
raporlarının içerik ve yeterlilikleri Bakanlıkça incelenmesini müteakip
işyerlerini işletmeye açabilir.
İş sağlığı ve güvenliği
ile ilgili çeşitli yönetmelikler
MADDE 30- (1)
Aşağıdaki konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmeliklerle düzenlenir:
a) İlgili bakanlıkların görüşü
alınarak, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, sürdürülmesi ve mevcut durumun
iyileştirilmesi amacıyla; işyeri bina ve eklentileri, iş ekipmanı, işin her
safhasında kullanılan ve ortaya çıkan maddeler, çalışma ortam ve şartları, özel
risk taşıyan iş ekipmanı ve işler ile işyerleri, özel politika gerektiren
grupların çalıştırılması, işin özelliğine göre gece çalışmaları ve postalar
hâlinde çalışmalar, sağlık kuralları bakımından daha az çalışılması gereken
işler, gebe ve emziren kadınların çalışma şartları, emzirme odaları ve çocuk
bakım yurtlarının kurulması veya dışarıdan hizmet alınması ve benzeri özel
düzenleme gerektirebilecek konular ve bunlara bağlı bildirim ve izinler ile bu
Kanunun uygulanmasına yönelik diğer hususlar.
b) İş sağlığı ve güvenliği
hizmetleri ile ilgili olarak;
1) Çalışan sayısı ve tehlike
sınıfı göz önünde bulundurularak hangi işyerlerinde işyeri sağlık ve güvenlik
biriminin kurulacağı, bu birimlerin fiziki şartları ile birimlerde
bulundurulacak donanım.
2) İşyeri sağlık ve güvenlik
birimi ile ortak sağlık ve güvenlik biriminde görev alacak işyeri hekimi, iş
güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin nitelikleri, işe alınmaları,
görevlendirilmeleri, görev, yetki ve sorumlulukları, görevlerini nasıl
yürütecekleri, işyerinde çalışan sayısı ve işyerinin yer aldığı tehlike sınıfı
göz önünde bulundurularak asgari çalışma süreleri, işyerlerindeki tehlikeli
hususları nasıl bildirecekleri, sahip oldukları belgelere göre hangi
işyerlerinde görev alabilecekleri.
3) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti
sunacak kişi, kurum ve kuruluşların; görev, yetki ve yükümlülükleri,
belgelendirilmeleri ve yetkilendirilmeleri ile sunulacak hizmetler kapsamında
yer alan sağlık gözetimi ve sağlık raporları, kuruluşların fiziki şartları ile
kuruluşlarda bulundurulacak personel ve donanım.
4) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti
sunan kişi, kurum ve kuruluşlardan işyeri tehlike sınıfı ve çalışan sayısına
göre; hangi şartlarda hizmet alınacağı, görevlendirilecek veya istihdam
edilecek kişilerin sayısı, işyerinde verilecek hizmet süresi ve belirlenen
görevleri hangi hallerde işverenin kendisinin üstlenebileceği.
5) İşyeri hekimi, iş güvenliği
uzmanı ve diğer sağlık personelinin eğitimleri ve belgelendirilmeleri,
unvanlarına göre kimlerin hangi sınıf belge alabilecekleri, işyeri hekimi, iş
güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli eğitimi verecek kurumların
belgelendirilmeleri, yetkilendirilmeleri ile eğitim programlarının ve bu
programlarda görev alacak eğiticilerin niteliklerinin belirlenmesi ve
belgelendirilmeleri, eğitimlerin sonunda yapılacak sınavlar ve düzenlenecek
belgeler.
c) Risk değerlendirmesi ile ilgili
olarak; risk değerlendirmesinin hangi işyerlerinde ne şekilde yapılacağı,
değerlendirme yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, gerekli
izinlerin verilmesi ve izinlerin iptal edilmesi.
ç) Sağlık Bakanlığının görüşü
alınarak, işverenlerin işyerlerinde bu Kanun kapsamında yapmakla yükümlü
oldukları kişisel maruziyete ve çalışma ortamına yönelik gerekli kontrol,
inceleme ve araştırmalar ile fiziksel, kimyasal ve biyolojik etmenlerle ilgili
ölçüm ve laboratuvar analizlerinin usul ve esasları ile bu ölçüm ve analizleri
yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, gerekli yetkilerin
verilmesi ve verilen yetkilerin iptali ile yetkilendirme ve belgelendirme
bedelleri.
d) Yapılan işin niteliği, çalışan
sayısı, işyerinin büyüklüğü, kullanılan, depolanan ve üretilen maddeler, iş
ekipmanı ve işyerinin konumu gibi hususlar dikkate alınarak acil durum
planlarının hazırlanması, önleme, koruma, tahliye, ilk yardım ve benzeri
konular ile bu konularda görevlendirilecek kişiler.
e) Çalışanlara ve temsilcilerine
verilecek eğitimler, bu eğitimlerin belgelendirilmesi, iş sağlığı ve güvenliği
eğitimi verecek kişi ve kuruluşlarda aranacak nitelikler ile mesleki eğitim
alma zorunluluğu bulunan işler.
f) Kurulun oluşumu, görev ve
yetkileri, çalışma usul ve esasları, birden çok kurul bulunması hâlinde bu
kurullar arasındaki koordinasyon ve iş birliği.
g) İçişleri Bakanlığı ile
müştereken, işyerlerinde işin durdurulması, hangi işlerde risk değerlendirmesi
yapılmamış olması durumunda işin durdurulacağı, durdurma sebeplerini gidermek
için mühürlerin geçici olarak kaldırılması, yeniden çalışmaya izin verilme
şartları, acil hallerde işin durdurulmasına karar verilinceye kadar geçecek
sürede alınacak tedbirlerin uygulanması.
ğ) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
ile müştereken, büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve etkilerinin
azaltılması için alınacak tedbirler, büyük endüstriyel kaza oluşabilecek
işyerlerinin belirlenmesi ve sınıflandırılması, büyük kaza önleme politika
belgesi veya güvenlik raporunun hazırlanması ve uygulanması, güvenlik raporunun
olmaması, incelenmek üzere Bakanlığa gönderilmemesi veya Bakanlıkça yetersiz
bulunması durumunda işin durdurulması ve işin devamına izin verilmesi.
(2) Birinci fıkranın (b) bendine
göre işyeri hekimi ve diğer sağlık personeline dair çıkarılan yönetmelikte yer
alan işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin eğitim programları, çalışma
süreleri, görev ve yetkilerine ilişkin hususlarda Sağlık Bakanlığının uygun
görüşü alınır.
Belgelendirme, ihtar ve
iptaller
MADDE 31- (1)
İş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunan, ölçüm ve analizleri yapan kişi, kurum,
kuruluşlar ve eğitim kurumları ile ilgili olarak yetkilendirme ve belgelendirme
bedelleri, bu kişi ve kurumlara getirilen kuralların ihlali hâlinde hafif, orta
ve ağır ihtar olarak kayda alınması ile yetki belgelerinin geçerliliğinin
doğrudan veya ihtar puanları esas alınarak askıya alınması ve iptaline dair
usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
Değiştirilen hükümler
MADDE 32-
22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun;
a) 7 nci maddesinin birinci
fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Geçici iş ilişkisi
kurulan işveren işçiye talimat verme hakkına sahiptir.”
b) 25 inci maddesinin birinci
fıkrasının (II) numaralı bendinin (d) alt bendinde yer alan “veya 84 üncü
maddeye aykırı hareket etmesi” ibaresi “, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu
madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması” şeklinde
değiştirilmiştir.
c) 71 inci maddesinin üçüncü
fıkrasında geçen “hafif işler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, onaltı yaşını
doldurmuş fakat onsekiz yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit işlerde
çalıştırılabilecekleri” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 33-
13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümünde yer alan “Baş İş Müfettişi”
unvanlı kadrolar “İş Başmüfettişi” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 34- Ekli
(I), (II) ve (III) sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığına ait bölümüne eklenmiş, ekli (IV) sayılı listede yer alan kadrolar
iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümünden çıkarılmıştır.
MADDE 35-
14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli
(II) sayılı cetvelin “4. Başbakanlık ve Bakanlıklarda” bölümünde yer alan “İşçi
Sağlığı ve İş Güvenliği Ens. Müd.” ibaresi “İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitü
Müdürü” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 36- 9/1/1985
tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Yayın zorunluluğu
EK MADDE 2- Türkiye
Radyo-Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel
televizyon kuruluşları ve radyolar; ayda en az altmış dakika iş sağlığı ve
güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın önlenmesi, sosyal güvenlik, işçi
ve işveren ilişkileri konularında uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak
zorundadır. Bu yayınlar, asgari otuz dakikası 17:00-22:00 saatleri arasında
olmak üzere, 08:00-22:00 saatleri arasında yapılır ve yayınların kopyaları her
ay düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler
dışında yapılan yayınlar, aylık altmış dakikalık süreye dahil edilmez. Bu
programlar, Bakanlık ve bağlı ve ilgili kuruluşları, Radyo ve Televizyon Üst
Kurulu ile ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ile bilimsel kuruluşlar, kamu
kurumu niteliğinde meslek kuruluşları veya sivil toplum kuruluşları tarafından
hazırlanır veya hazırlatılır. Hazırlanan programların, Bakanlığın olumlu görüşü
alındıktan sonra Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından radyo ve
televizyonlarda yayınlanması sağlanır.
Bu madde kapsamında yapılan
yayınlar için herhangi bir bedel ödenmez. Bu yayınların ve sürelerinin denetimi
Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca yapılır.”
Yürürlükten kaldırılan
hükümler
MADDE 37- 4857
sayılı Kanunun aşağıdaki hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır:
a) 2 nci maddesinin dördüncü
fıkrası.
b) 63 üncü maddesinin dördüncü
fıkrası.
c) 69 uncu maddesinin dördüncü,
beşinci ve altıncı fıkraları.
ç) 77, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 85,
86, 87, 88, 89, 95, 105 ve geçici 2 nci maddeler.
(2) 4857 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “İş sağlığı ve güvenliği
hükümleri saklı kalmak üzere” ifadesi ile 98 inci maddesinin birinci fıkrasında
yer alan “85 inci madde kapsamındaki işyerlerinde ise çalıştırılan her işçi
için bin Yeni Türk Lirası,” ifadesi metinden çıkartılmıştır.
Atıflar
GEÇİCİ MADDE 1- (1)
Diğer mevzuatta iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olarak 4857 sayılı Kanuna
yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
Mevcut yönetmelikler
GEÇİCİ MADDE 2- (l)
4857 sayılı Kanunun 77 nci, 78 inci, 79 uncu, 80 inci, 81 inci ve 88 inci
maddelerine göre yürürlüğe konulan yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan
hükümleri, bu Kanunda öngörülen yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar
uygulanmaya devam olunur.
Sağlık raporları
GEÇİCİ MADDE 3- (l)
Çalışanlar için, 4857 sayılı Kanun ve diğer mevzuat gereği daha önce alınmış
bulunan periyodik sağlık raporları süresi bitinceye kadar geçerlidir.
İş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü
GEÇİCİ MADDE 4-
(1) Bu Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen çok tehlikeli sınıfta yer alan
işyerlerinde (A) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme
yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört
yıl süreyle (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi;
tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye sahip iş
güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren üç yıl süreyle (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği
uzmanı görevlendirilmesi kaydıyla yerine getirilmiş sayılır.
Mevcut sertifika ve
belgeler ile ihtar puanları
GEÇİCİ MADDE 5- (1)
Bu Kanunun yayımı tarihinden önce Bakanlıkça verilen işyeri hekimliği, iş
güvenliği uzmanlığı ve işyeri hemşiresi sertifikası veya belgesi ile Türk
Tabipleri Birliği tarafından verilen işyeri hekimliği sertifikası sahiplerinden
belgeleri geçersiz sayılanlar, mevcut belge veya sertifikalarını bu Kanunun
yayımından itibaren bir yıl içinde Bakanlıkça düzenlenecek belge ile
değiştirmeleri şartıyla bu Kanunla verilen bütün hak ve yetkileri
kullanabilirler. Aynı tarihten önce eğitim kurumlarınca verilen işyeri
hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı eğitimlerini tamamlayanlardan eğitimleri
geçersiz sayılanlar ilgili mevzuata göre sınava girmeye hak kazanırlar. Hak
sahipliğinin tespitinde Bakanlık kayıtları esas alınır.
(2) Bu Kanunun yayımı tarihinden
önce haklarında kesinleşmiş yargı kararı bulunmayan eğitim kurumu ve ortak
sağlık ve güvenlik birimlerine uygulanan ihtar puanları, kayıtlarda yer alan
haliyle yeni yapılacak düzenlemeye aktarılır.
İşyeri hekimliği yapan
kurum tabiplerine yapılan ücret ödemeleri
GEÇİCİ MADDE 6- (1)
Kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerde gerçekleştirilmiş olan işyeri
hekimliği ücreti ödemeleri nedeniyle kamu görevlileri hakkında idari veya mali
yargılama ve takibat yapılamaz, başlatılanlar işlemden kaldırılır, bu ödemeler
geriye tahsil ve tazmin konusu edilemez.
GEÇİCİ MADDE 7- (1)
Bu Kanunun yayımı tarihinde Baş İş Müfettişi kadrolarında bulunanlar, hiçbir
işleme gerek kalmaksızın İş Başmüfettişi kadrolarına atanmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 8- (1)
Bu Kanunun yayımlandığı tarihte İş Sağlığı ve Güvenliği Merkez Müdürlüğünde
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Enstitü Müdürü ile İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği
Enstitü Müdür Yardımcısı unvanlı kadrolarda bulunanların görevleri, bu Kanunun
yayımlandığı tarihte sona erer ve bunlar en geç bir ay içinde derece ve
kademelerine uygun diğer kadrolara atanır. Bunlar, yeni bir kadroya atanıncaya
kadar, eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge ve her türlü zam ve tazminatlar
ile diğer mali haklarını almaya devam eder. Söz konusu personelin atandıkları
tarih itibarıyla eski kadrolarına ilişkin olarak en son ayda aldıkları aylık,
ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları, ek ödeme ve benzeri adlarla yapılan
her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla
mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç) toplam net tutarının (bu tutar sabit bir
değer olarak esas alınır); yeni atandıkları kadrolara ilişkin olarak yapılan
aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları, ek ödeme ve benzeri adlarla
yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı
fazla mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç) toplam net tutarından fazla olması
hâlinde aradaki fark tutarı, herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın
fark kapanıncaya kadar ayrıca tazminat olarak ödenir. Atandıkları kadro
unvanlarında isteğe bağlı olarak herhangi bir değişiklik olanlarla kendi
istekleriyle başka kurumlara atananlara fark tazminatı ödenmesine son verilir.
(2) Bu Kanuna ekli listelerde
ihdas edilen kadrolardan boş bulunan 20 İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı, 100 İş
Sağlığı ve Güvenliği Uzman Yardımcısı, 40 Memur, 40 Veri Hazırlama ve Kontrol
İşletmeni ve 10 Mühendis kadrosuna, 21/12/2011 tarihli ve 6260
sayılı 2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanundaki
sınırlamalara tabi olmadan 2012 yılı içinde atama yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 38-
(1) Bu Kanunun;
a)
6, 7 ve 8 inci maddeler;
1)
Kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan
işyerleri için yayımı tarihinden itibaren iki yıl sonra,
2)
50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri
için yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra,
3)
Diğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,
b)
9, 31, 33, 34, 35, 36 ve 38 inci maddeleri ile geçici 4, geçici 5, geçici 6,
geçici 7 ve geçici 8 inci maddeleri yayımı tarihinde,
c)
Diğer maddeleri yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,
yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 39- (1)
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. 29/06/2012
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder