Danıştay 15. Dairesi, tüketicilerden
"hesap işletim ücreti" alınmasına yönelik hükmü oy birliğiyle iptal
etti. Daire, yönetmeliğin "tahsis ücreti, nakit avans çekim ücreti, kurum
ve kuruluşlarına yapılan ödemelere" ilişkin hükmün iptal istemini ise
reddetti.
"Tahsis ücreti"nin de iptali yönünde
oy kullanan iki üye hakim karşı oy yazısında, "Kredi veren kuruluşların
tüketicilerden aldığı tahsis ücretinin, gerek niteliği gerek unsurları gerekse
haklı, makul ve belgelendirilebilen bir ücret olduğunun ortaya konulamadığı, yönetmeliğin
'tahsis ücreti' alınmasına ilişkin kısmında hukuka ve dayanağı yasal
düzenlemeye uyarlık bulunmadığı ve düzenlemenin de iptal edilmesi
gerektiği" görüşü sunuldu.
Danıştay'ın kararında, tüketiciden alınacak
ücret, masraf ve komisyonlar BDDK tarafından belirlenirken, kanunun ruhuna ve
tüketicinin korunması amacına uygun olup olmadığının denetlenmesinin önem arz
ettiği belirtildi.
Merkez Bankası tebliğinin banka ve finans
kuruluşlarının tüketicilerden faiz dışında menfaat ve ücret talep etmesine
imkan tanıdığı hatırlatılan kararda, şu ifadelere yer verildi:
"Günümüzün modern toplum yaşamında ve
ekonomik hayatta önemli bir yere sahip olan bankalar ve finans kuruluşlarının,
ekonomik büyümeyi finanse ettikleri ve sürdürülebilir sağlıklı ekonomilerin
temeli oluşturdukları yadsınamaz bir gerçektir. Bu nedenle kamusal gözetim ve
denetim altında bulunan bankalar ve finans kuruluşlarının, tüketici
kredilerinden kaynaklanan birtakım masraflarını, sadece faiz kalemi içerisinde
yansıtmasının beklenemeyeceği, yönetmelikte belirlenen sınırlar içerisinde
makul, haklı ve belgeli olmak koşullarını sağlamak şartıyla birtakım masraf ve
ücretleri tüketicilerden talep edebilecekleri mevzuatça uygun
görülmektedir."
Karar neticesinde hesap işletim ücretlerinin
iadesi için gerekli yol açılmış oldu. Bakanlık da bu gelişme üzerine aşağıda
alıntıladığımIz basın açıklamasını yayınladı.
T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Hesap İşletim Ücretlerinin İptaline İlişkin Basın Duyurusu
Tüketicilerden
alınabilecek hesap işletim ücretine ilişkin olarak, 6502 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanunun 4’üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından 3 Ekim 2014 tarihli ve 29138 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Finansal Tüketicilerden Alınacak
Ücretlere İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile düzenleme
yapılmıştır.
Yönetmeliğin 13’üncü
maddesi 1’inci fıkrasında bu ücretin finansal tüketicinin hesap sayısına bağlı
olmaksızın müşteri bazında ilgili kuruluşun belirlediği dönemlerde tahakkuk ve
tahsil edilebileceği belirtilmiştir.
Hesap İşletim Ücretinin
iptali istemiyle Danıştay 15. Dairesinde açılan davada, 06/02/2018 tarihli
karar ile hesap sayısına bağlı olmaksızın müşteri bazında hesap işletim ücreti
tahakkuk ettirilmesine ilişkin düzenlemenin 6502 sayılı Kanuna aykırılık teşkil
etmesi nedeniyle oybirliği ile iptaline karar verilmiştir.
Bu kapsamda, iptal
kararları hukuki işlemi geçmişe etkili olarak ortadan kaldırdığından Finansal
Tüketicilerden Alınacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile tahsil
edilebileceği hüküm altına alınan “Hesap İşletim Ücreti” nin yasal dayanağı
ortadan kalkmış olup, tahsil edilen söz konusu ücretin iadesine ilişkin olarak,
tüketicilerimizin;
•
Öncelikle ücreti tahsil eden
bankalardan iade talebinde bulunmaları,
• Ücretin iade edilmemesi durumunda
ispatlayıcı bilgi ve belgeler (dekont ve hesap ekstrası örnekleri vb.) ile
uyuşmazlık konusunun değeri dikkate alınarak (2018 yılı için 6.860 TL’ye kadar)
Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru dilekçesi ile şahsen, avukat marifetiyle
veya e-devlet üzerinden https://tuketicisikayeti.gtb.gov.tr adresli internet sitesinden müracaatta
bulunmaları
Bununla birlikte,
geçmişe dönük bu ücretlerin iadelerinin sağlanması adına farklı iletişim
kanallarından (kısa mesaj, telefon, e-posta vb.) tüketicilerimize ulaşarak
danışmanlık hizmeti verilebileceği,
tüketici hakem heyetlerinde dosya açılmasına aracı olunabileceğine
ilişkin taleplere itibar edilmemesi, bu tür dolandırıcılıklara karşı dikkatli
olunması, nüfus cüzdanı, kredi kartı ve adres bilgileri gibi kişisel bilgilerin
paylaşılmaması gerekmektedir. Bu tür durumlarla karşılaşan tüketicilerimizin
konuyu Bakanlığımıza, emniyet birimlerine ve savcılıklara bildirmesi önem arz
etmektedir.
Kamuoyuna saygıyla
duyurulur.
TAKİP
EDİLECEK YOL;
- Öncelikle bankalardan 10 yıl geriye kadar hesaplarınızdan yapılan kesinti tutarlarını gösteren bir hesap ekstresi/dekont örnekleri talep edin.
- Bu ekstre/dekontlar ile aynı şubeye bir dilekçe ile iadesi için başvurun. ( Noter ihtarı, İadeli Taahhütlü Mektup veya Bankaya elden teslim.)
- İade Gerçekleşmezse Tüketici Hakem Heyetine elinizdeki belgelerle başvurun.
(Hesap işletim ücretine ilişkin olarak bankaya
yaptığınız başvuru cevapsız kalırsa, 7 gün sonra ilçenizde bulunan Tüketici
Hakem Heyeti’ne başvurarak hesap işletim ücreti iadesini bankanızdan talpe
edebilirsiniz. 2018 yılı hesap işletim ücreti iadeleri için Tüketici Hakem
Heyetleri bünyesinde matbu formlar mevcut olduğu bilgisine ulaşılmıştır.)
Ekstre/Dekont Talep Dilekçesi Örneği;
………………………………………………………
Bankası
……………………………… Şube
Müdürlüğüne;
Şubenizde bulunan
şahsıma ait …………………………………………………. numaralı hesabımdan 1 Ocak 2008 tarihinden bu
yana yapılan hesap işletim ücreti kesintilerinin dekontlarının tarafıma teslim
edilmesi için gereğinin yapılmasını arz ederim.
Ad Soyad :
İmza :
Tarih :
TC Kimlik :
Adres :
İade Talep Dilekçesi Örneği;
……………………………………………………… Bankası
……………………………… Şube Müdürlüğüne;
Şubenizde bulunan şahsıma ait
…………………………………………………. numaralı hesabımdan 1 Ocak 2008 tarihinden bu yana yapılan
ve dilekçe ekinde dekontları sunulmuş olan, toplam ……………………………… tutarında hesap
işletim ücreti kesintilerinin, Danıştay 15’inci Dairesi ‘hesap işletim
ücretiyle ilgili aldığı ”Açıkça sebebi gösterilip
niteliği ortaya konulamayan ‘hesap işletim ücreti’ alınmasını öngören
düzenleme, yönetmeliğin dayanağı olan 6502 sayılı Kanun’un 4/3’üncü maddesi ile
bu konuda yerleşik yargı kararları çerçevesinde ücret, komisyon ve masrafların
haklı, makul ve belgeli olması gerektiği kriterlerine aykırılık teşkil
etmektedir.” kararı uyarınca tarafıma iade edilmesi için gereğinin yapılmasını
arz ederim.
Ad Soyad :
İmza :
Tarih :
TC Kimlik :
Adres :
EKLER – Hesap işletim ücreti iade
dekont kopyaları.
