HAFTA TATİLİNDE ÇALIŞTIĞINI İLERİ SÜREN İŞÇİNİN BU İDDİASINI İSPATLAMASI GEREKİR

Önemli bir hukuki gelişme. Konunun önemine binaen bu kararı yoruma gerek olmaksızın paylaşıyoruz. (Karar Metni Alomaliye sayfasından alınmıştır.)

Hafta Tatilinde Çalıştığını İleri Süren İşçinin Bu İddiasını İspatlaması Gerekir

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi Kararı E: 2016/1514

Hafta Tatilinde Çalıştığını İleri Süren İşçi

T.C

YARGITAY

22. Hukuk Dairesi

Esas No                : 2016/1514

Karar No             : 2018/27868

Tarihi                    : 20.12.2018

•      DAVA AÇILDIKTAN SONRA DİĞER KİŞİLERİN DAVAYA DAHİL EDİLEREK DAVALI SIFATI KAZANMASININ OLANAKLI OLMADIĞI

•      KISMİ DAVADA SAKLI TUTULAN HAKLAR İÇİN ZAMANAŞIMIN KESİLMEYECEĞİ

•      ISLAHTAN SONRA ZAMAN AŞIMI DEFİ’NİN SÜRESİ İÇİNDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEĞİ

•      HAFTA TATİLİNDE ÇALIŞTIĞINI İLERİ SÜREN İŞÇİNİN BU İDDİASINI İSPATLAMASININ GEREKMESİ

ÖZETİ

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda, dava açıldıktan sonra diğer kişilerin davaya dahil edilmek suretiyle davalı sıfatını kazanması ve husumetin bu kişilere yöneltilmesi konusunda bir düzenleme yer almamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında, davaya zorunlu dava arkadaşlığı dışında dahili dava yolu ile davalı olarak taraf eklenmesi mümkün değildir. Davalı şirket ve asıl işveren arasında zorunlu dava arkadaşlığı da bulunmamaktadır. Bu itibarla, mahkemece hakkında usulüne uygun dava açılmayan asıl işveren Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın davaya, dahili dava yoluyla, katılımı sağlanarak davalı kabul edilmek suretiyle onun yönünden hüküm kurulması isabetsizdir

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca benimsenmiş ilkeye göre, kısmi davada fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmuş olması, saklı tutulan kesim için zamanaşımını kesmez, zamanaşımı, alacağın yalnız kısmi dava konusu yapılan miktar için kesilir.

Dava konusunun ıslah yoluyla arttırılması durumunda, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulandığı dönemde, ıslah dilekçesinin tebliğini izleyen ilk oturuma kadar ya da ilk oturumda yapılan zamanaşımı defi de ıslaha konu alacaklar yönünden hüküm ifade eder. Ancak Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonraki uygulamada, 371/2 ve 319. maddeler uyarınca ıslah dilekçesinin davalı tarafa tebliği üzerine iki haftalık süre içinde ıslaha konu kısımlar için zamanaşımı definde bulunulabileceği kabul edilmelidir

Hafta tatili gününde çalıştığını iddia eden işçi, norm kuramı uyarınca bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Hafta tatillerinde çalışıldığının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. Hafta tatili çalışmalarının yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkân dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.

DAVA

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi A. Balkaya tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Davacı vekili, davalı şirketin Rıfat Kartal Huzurevi Müdürlüğünde ihale yolu ile yaşlıların bakım ve temizliği ile huzurevinin bakım ve temizlik işlerini devraldığını, davacının şirket işçisi sıfatı ile Rıfat Kartal Huzurevinde hizmetli olarak çalıştığını, davacının haksız olarak işten çıkartıldığını beyanla kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin, fazla mesai, genel tatil, hafta sonu ile ücret alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı Cevaplarının Özeti:

Davalı …………………….. İnş. Tur .Temz. Sp. Gıda Reh. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının 01.01.2009 tarihinde müvekkili şirkette çalışmaya başladığını, davacının iş akdinin müfettiş raporu doğrultusunda haklı nedenle fesih edildiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı vekili, usul ve yasaya aykırı olarak davaya dahili davalı olarak dahil edilemeyeceklerini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporuna göre yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

Temyiz:

Hüküm davalılar vekilleri tarafından süresinde temyiz edilmiştir.

Gerekçe:

1.       Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle temyiz edenin sıfatına ve temyiz nedenlerine göre, davalıların aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2.       Somut olayda dava sadece alt işveren ……………… İnşaat Turizim Tem. Spor Gıda Rehabilitasyon San. Tic. Ltd. Şti. ’ye karşı açılmış, yargılamanın devamı sırasında dahili dava dilekçesi verilmek suretiyle asıl işveren Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı taraf haline getirilmiş ve hüküm altına alınan alacaklardan sorumlu tutulmuştur.

3.       6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda, dava açıldıktan sonra diğer kişilerin davaya dahil edilmek suretiyle davalı sıfatını kazanması ve husumetin bu kişilere yöneltilmesi konusunda bir düzenleme yer almamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında, davaya zorunlu dava arkadaşlığı dışında dahili dava yolu ile davalı olarak taraf eklenmesi mümkün değildir. Davalı şirket ve asıl işveren arasında zorunlu dava arkadaşlığı da bulunmamaktadır. Bu itibarla, mahkemece hakkında usulune uygun dava açılmayan asıl işveren Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın davaya, dahili dava yoluyla, katılımı sağlanarak davalı kabul edilmek suretiyle onun yönünden hüküm kurulması isabetsizdir.

Zamanaşımı, alacak hakkının belli bir süre kullanılmaması yüzünden dava edilebilme niteliğinden yoksun kalmasını ifade eder. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere zamanaşımı, alacak hakkını sona erdirmeyip sadece onu “eksik bir borç” haline dönüştürür ve “alacağın dava edilebilme özelliği”ni ortadan kaldırır.

Uygulamada, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulması, dava açma tekniği bakımından, tümü ihlal ya da inkâr olunan hakkın ancak bir bölümünün dava edilmesi, diğer bölümüne ait dava ve talep hakkının bazı nedenlerle geleceğe bırakılması anlamına gelir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca benimsenmiş ilkeye göre, kısmi davada fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmuş olması, saklı tutulan kesim için zamanaşımını kesmez, zamanaşımı, alacağın yalnız kısmi dava konusu yapılan miktar için kesilir.

Dava konusunun ıslah yoluyla arttırılması durumunda, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulandığı dönemde, ıslah dilekçesinin tebliğini izleyen ilk oturuma kadar ya da ilk oturumda yapılan zamanaşımı defi de ıslaha konu alacaklar yönünden hüküm ifade eder. Ancak Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonraki uygulamada, 371/2 ve 319. maddeler uyarınca ıslah dilekçesinin davalı tarafa tebliği üzerine iki haftalık süre içinde ıslaha konu kısımlar için zamanaşımı definde bulunulabileceği kabul edilmelidir.

Somut olayda, dava kısmi alacak davası olarak açılmış ve sonuçlandırılmıştır. Davalı şirket vekili, davacının ıslah dilekçesine karşı kanuni süre içerisinde zaman aşımı definde bulunmuştur. Bu durumda, davacının hak kazandığı alacaklarının miktarının yöntemine uygun biçimde ileri sürülen ıslaha karşı zamanaşımı defi değerlendirilerek belirlenmesi gerekmektedir.

Davalı vekilinin ıslah dilekçesine karşı süresinde ileri sürdüğü zamanaşımı defi değerlendirilmeksizin hüküm kurulması hatalı olup bozma sebebidir.

4.       Davacının hafta tatillerinde çalışıp çalışmadığı taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.

Hafta tatili gününde çalıştığını iddia eden işçi, norm kuramı uyarınca bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Hafta tatillerinde çalışıldığının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. Hafta tatili çalışmalarının yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkân dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.

Somut olayda dosya kapsamı ve tanık beyanlarına göre davacının hasta bakım ve temizlik elemanı olarak davalı işyerinde gece ve gündüz olmak üzere 2’li vardiya sistemi ile çalıştığı, gündüz vardiyasında çalıştığı dönemde haftada bir gün izin kullandığı, gece vardiyasında ise her bir vardiyadan sonra iki gün izin kullandığı anlaşılmaktadır. Bu halde Mahkemece hafta tatili talebinin reddi yerine kabulü hatalıdır.

SONUÇ

Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

• YILLIK İZİNİN ÜCRETE DÖNÜŞMESİ

Yıllık izinin ücrete dönüşmesi iş hayatı içinde ençok karşılaşılan ve tartışılan konular arasındadır.  Maddi sıkıntı sonucu işçilerin işverenden birikmiş izinlerinin ücret olarak talep edilmesi çokça da rastlanan bir konudur. Yargıtay 22. Kukuk dairesinin 2018 yılı sonunda verdiği karar bu konuyla ilgili hukuki yaklaşımı ve tereddütlü görülen birçok konuda da önemle altının çizilmesi gereken bilgiler içermesi açısından oldukça önemlidir. Önemli gördüğümüz bazı noktaları renklendirerek dikkat çekmek istedik. Yararlı olması dileğiyle.

T.C

YARGITAY

22. Hukuk Dairesi

Esas No                 : 2018/14166

Karar No              : 2018/27800

Tarihi                    : 19.12.2018

•         Yıllık izinin ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin sona ermesinin zorunlu olduğu

•         Yıllık izinin ispatının yazılı belge ile olanaklı olduğu

•         Yıllık iznin kullanıldığını işverenin ispat etmesinin gerekmesi

•         On yıl süresince hiç izin kullanılmamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu hakimin davayı aydınlatma görevi kapsamında işçinin beyanını almasının gerekmesi

ÖZETİ:

4857 sayılı İş Kanununun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.

Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.

Sözleşmenin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da, iş sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.

Somut uyuşmazlıkta, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalı işverende 10 yılı aşkın çalışması olduğu tespit edilen davacının tüm çalışma süresi boyunca hak ettiği yıllık ücretli izin süresinin 170 gün olduğu belirlenmiş ve davacının hiç izin kullanmadığı kabul edilerek karar verilmiştir. Davacının uzun yıllar (10 yıl boyunca) yıllık ücretli izin kullanmadan çalışması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan, hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde; mahkemece, davacı asil çağrılarak çalışma süresi boyunca yıllık izin kullanıp kullanmadığı konusundaki beyanının alınmasından sonra sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre değerlendirme yapılarak bir karar verilmelidir.

DAVA:

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi S. S. Ünal tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Davacı İsteminin Özeti:

Davacı, kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalıların Cevabının Özeti:

Davalılar, davanın reddini talep etmiştir.

Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Temyiz:

Karar, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Gerekçe:

1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- Davacı işçinin fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının olup olmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.

Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.

Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.

İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.

Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.

Fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.

Aynı ilkeler hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil çalışmaları için de geçerlidir.

Somut uyuşmazlıkta; hükme esas bilirkişi raporunda, davacının fazla mesai, hafta tatili ve (29.11.2011 tarihinden önceki döneme ilişkin) ulusal bayram ve genel tatil alacağı taleplerinin hesaplanmasında tanıkların beyanlarının dikkate alındığı, hesaplamaların 2002-2013 yılları arasını kapsadığı(ulusal bayram ve genel tatil alacağı hesaplamasında ise tanık beyanına göre yapılan hesaplamanın 2002-2011 yıllarını kapsamakta olduğu) belirtilmiştir. Ancak, davacıyla aynı işverende birlikte çalışan tanıkların beyanlarının davacıyla birlikte çalıştıkları dönemlerle sınırlı olmak üzere değerlendirilmek suretiyle davacının fazla mesai, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hesaplanması gerekirken davacının davasına konu tüm dönemi kapsar şekilde değerlendirilmesi hatalı olup bozma sebebidir.

3- Davacının yıllık izin ücreti alacağı olup olmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.

4857 sayılı İş Kanununun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.

Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.

Sözleşmenin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da, iş sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.

Yıllık izin hakkı anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin iş sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Bu nedenle, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında izin hakkının bulunduğunun tespitini istemesinde hukuki menfaati vardır.

Somut uyuşmazlıkta, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalı işverende 10 yılı aşkın çalışması olduğu tespit edilen davacının tüm çalışma süresi boyunca hak ettiği yıllık ücretli izin süresinin 170 gün olduğu belirlenmiş ve davacının hiç izin kullanmadığı kabul edilerek karar verilmiştir. Davacının uzun yıllar (10 yıl boyunca) yıllık ücretli izin kullanmadan çalışması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan, hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde; mahkemece, davacı asil çağrılarak çalışma süresi boyunca yıllık izin kullanıp kullanmadığı konusundaki beyanının alınmasından sonra sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre değerlendirme yapılarak bir karar verilmelidir.

SONUÇ:

Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 19.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

2019 YILI DÜZENLEMELERİ İLE YARARLI BİLGİLER

2019 Yılına başlarken her yıl olduğu gibi, önümüze gelen birçok yeni rakamı ve değişiklikleri aşağıda öncelik durumuna göre adım adım açıklamaya çalışacağım.

A.      YENİ HADLER

Ø    2019 Yılı Takvim Gelirleri İçin           Ücret Ve Ücret Dışı Gelirlerde “ TEK TARİFE İDİ DEĞİŞTİ ”

            ( Gelir Vergisi yasasının 103. Maddesi )

( Anayasa Mahkemesi'nce 15 Ekim 2009 tarihinde yapılan toplantıda alınan karar uyarınca, Gelir Vergisi Kanunu'nun 103'üncü maddesinde yer alan vergi tarifesindeki % 35'lik orana ücretlilerin de tabi olması hükmü iptal edilmiştir. )          

18.000.-- ‘e kadar					15%
40.000.-- ‘nın	18.000.--	için	2.700.--	fazlası	20%
98.000.-- ‘nın	40.000.--	için	7.100.--	fazlası	27%
98.000.-- ‘nın Yukarısının	98.000.--	için	22.760.--	fazlası	35%
148.000.-- ‘nın	40.000.--	için	7.100.--	fazlası	27%	( Ücret Gelirlerinde )
148.000.-- ‘nın Yukarısının	148.000.--	için	36.260.--	fazlası	35%	( Ücret Gelirlerinde )

olarak uygulanacaktır. (GVT 305 31.12.2018/30642 3. Mükerrer RG).

193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi hükmü uyarınca, anılan maddenin birinci fıkrasında yer alan tutar, 1/1/2019 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 1.200.000 TL olarak tespit edilmiştir. ( % 5 İndirim Sınırı )

Ø    Damga Vergilerinde aşağıdaki değişiklikler olmuştur ;

	Damga Vergisi Bedeli ( TL )
Bilançolara uygulanan	56.10
Kar Zarar Cetvellerine uygulanan ( Gelir Tabloları )	26.90
İşletme Hesabı Özetleri ( Hülasaları )	26.90
Yıllık Gelir Vergisi Beyannameleri	72.70
Kurumlar Vergisi Beyannameleri	97.10
Muhtasar Beyannameler	48.00
K.D.V. Ve diğer beyannameler	48.00
Diğer Beyannameler (DV Beyannameleri Hariç)	48.00
( DV Beyannameleri DV’ne tabi değildir.)
Belediye Ve Özel İdarelere Verilen Beyannameler	35.70
Gümrüklere Verilen Beyannameler	97.10
Mukavelename, taahhütname, temliknameler	Binde 9.48
Kira mukavelenameleri	Binde 1.89
(Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden)
Banka Çekleri (Muhasebat Genel Md. Genel Tebliği 60)	8.00
S.S.K. Bildirgeleri	35.70
Karar Pulu	Binde 5.69

Ücretlerde Uygulanan (Avanslar Dahil)  D.V. Kesintisi Oranı        % 7,59 ( Eski Oran % 7,59 idi )

( 1.1.2014 Tarihinden itibaren Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 57) )

5281 Sayılı (31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı üçüncü Mük.RG yayınlanan) yasanın 14 maddesi hükmüne göre  1.1.2005 tarihinden itibaren kaldırılmıştır.

Senetlerdeki İmza Pulu                                                              .--

Kira Kontratları                                                                          .--    

Teklif Mektupları                                                                       .--    

 

Ø  Yemek Yardımı;

1.1.2019 tarihinden itibaren günlük kişi başına en çok 19,00 TL olarak uygulanacaktır.(Fazlası Ücret sayılır.) Bu sınır işyeri dışında verilen yemekler veya Sodexo, Ticket gibi uygulamalar için. İşyerinde yenen yemek ve tabldotlar bu uygulama kapsamında değildirler. (GVK 305 Sayılı Tebliğ.)

Ø  Perakende Satış Fişlerinin haddi 1.1.2019 tarihinden itibaren 1.200,-- TL’ye yükseltilmiştir. (VUK Md. 232). Bu fatura kullanma mecburiyeti sınırını da ihtiva etmektedir. (VUK 504 sayılı tebliğ)

Ø  Gider yazılabilecek Sabit Kıymetlere ait had 1.1.2019 tarihinden itibaren 1.200,–TL’dir. ( VUK Md.313 ) (VUK 504 sayılı tebliğ)

Ø  Defter tutma hadleri ;

                                                                                                                                 

Alım                      230.000,--       TL

Satım                    320.000,--       TL

İşçilik                    120.000,--       TL’ ye   yükseltilmiştir.            ( V.U.K. 177. madde) (V.U.K 504 GT)

(VUK 490 sayılı tebliğ)    

EK MALİ TABLO VERİLMESİNİN SINIRI
Yıl	Verildiği Yıl	Aktif Toplam (TL)	Net Satış Tutarı (TL)
2006	2007	7.415.800,00	16.479.500,00
2007	2008	7.949.700,00	17.666.000,00
2008	2009	8.903.700,00	19.785.900,00
2009	2010	9.099.600,00	20.221.200,00
2010	2011	9.799.300,00	21.778.200,00
2011	2012	10.804.700,00	24.012.600,00
2012	2013	11.648.700,00	25.885.600,00
2013	2014	12.106.500,00	26.902.900,00
2014	2015	13.330.500,00	29.622.800,00
2015	2016	14.074.300,00	31.275.800,00
2016	2017	14.613.300,00	32.473.700,00
2017	2018	16.727.800,00	37.172.600,00
2018*	2019*	20.697.300,00	45.993.700,00

*Yeniden Değerleme oranı % 23,73’ baz alınarak hesaplanmıştır. (VUK 504 GT)

Ø  Çevre Temizlik Vergisi ;

Konutlar için su bedeline eklendi;

Su tüketim miktarı üzerinden      Büyükşehir Belediyeleri         39 Kr / m³

                                                          Diğerlerinde                            29 Kr / m³

(VUK 503 sayılı tebliğ) ve (BGK 51 Sayılı Tebliğ)  İşyerleri için belediyelere başvurmak gerekiyor.

B.       YENİ ASGARİ ÜCRET

           

            1.1.2019 - 31.12.2019 tarihleri arasında      :           2.558,40 TL     ( Günlük 85,28 TL )

                                   

olarak tespit edildi. (R.G. tarihi 27.12.2018 30638)

C.       YENİ SİGORTA HADLERİ

           

            1.1.2019 - 31.12.2019 tarihleri arasında;

            Sigorta Tavanı                                    :           19.188,00 TL   ( Günlük 639,60 TL )

            Sigorta Tabanı                                    :             2.558,40 TL   ( Günlük   85,28 TL )

D.      KIDEM TAZMİNATINDA DURUM

           

Kıdem Tazminatı tavanı;

01.01.2019 ~ 30.06.2019                              :           6.017,60 TL / Yıl        

01.07.2018 ~ 31.12.2018                              :           5.434,42 TL / Yıl 

olarak uygulanacaktır.

E.       ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNDE BAZ ALINACAK TUTAR

           

Ø  1.01.2019 ~ 31.12.2019               2.558,40 * 12 = 30.700,80 TL       (Asgari ücretin 12 aylık tutarı)

                                                                                                                                 

Medeni Durum                Aylık Asgari Geçim İndirimi Tutarı

BEKAR	191,88 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN	230,26 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 1 ÇOCUKLU	259,04 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 2 ÇOCUKLU	287,82 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 3 ÇOCUKLU	326,20 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 4 ÇOCUKLU	326,20 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN 5 ÇOCUKLU	326,20 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN	191,88 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 1 ÇOCUKLU	220,66 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 2 ÇOCUKLU	249,44 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 3 ÇOCUKLU	287,82 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 4 ÇOCUKLU	307,01 ₺
EVLİ EŞİ ÇALIŞAN 5 ÇOCUKLU	326,20 ₺

 STOPAJ ORANLARI

30.12.2003 tarih ve 25332 sayılı R.G. yayınlanan 10.12.2003 tarih ve2003/6577 sayılı kararname ekinde;

Ø  Serbest Meslek Kazançlarında   Stopaj oranı 01.01.2007 tarihinden itibaren            % 20

Ø  Serbest Meslek Kazançlarında   Stopaj oranı 01.01.2007 tarihinden itibaren            % 17

( 18 Madde Kapsamındakiler İçin) ( Telif Kazançları)

Ø  Kira Ödemelerinde                     Stopaj oranı 01.01.2007 tarihinden itibaren             % 20

Ø  Kar Payı Dağıtımlarında             Stopaj oranı 23.07.2006 tarihinden itibaren            % 15

            ( 23.7.2006 R.G. tarihli 2006/10731 s. Karar gereğince 23.7.2006 tarihinden itibaren )

Diğer stopaj oranlarından ihtiyacınız olanları sorunuz.

F.       FON PAYI KESİNTİSİ

1.1.2004 tarihinden itibaren Stopajlar üzerinden yapılan % 10 oranındaki fon payı kesintileri kaldırılmıştır. Gelecek SM Makbuzlarında fon payı kesintisi olmayacaktır. ( Ama ismen kalktı tabi, fiilen devam ediyor çünkü bu farklar stopaj oranlarına eklenerek açık kapatıldı.)

G.     ÇOCUK İNDİRİMİ    ( Vergi Kesintisinden ve SGK’dan Muaf Yardım Miktarı )

1 Çocuk İçin    01.01.2019 ~ 31.12.2019       32,65 TL          (SGK İçin  2.558,40 X % 2 = 51,17 TL )

( 2'den Fazlası da aynı rakamda. Yani iki çocukla sınırlı. ) ( 0 - 6 Yaş Arası İki Katı Uygulanır 65,30 )

(5277 sayılı 2005 Mali Yılı Bütçe Kanununun 24/b maddesi gereğince bu tutarlar  0-6 yaş gurubu çocuklarda bir kat artırımlı olarak uygulanacaktır.)

H.      AİLE YARDIMI

1.01.2019 ~ 30.06.2019         278,70 TL

1.07.2019 ~ 31.12.2019         000,00 TL

1.01.2019 ~ 31.12.2019         255,84 TL                    ( SGK İstisnası 2.558,40 TL  ( AÜ * % 10 )

( 657, 926 ve 2914 sayılı kanunlara tabi personele verilen eş yardımı; her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan ve herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eş için uygulanabilir. )( 25.8.2017 R.G. tarih ve 30165 sayılı  "Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 Ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme" ye istinaden yayımlanan Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne ait 8.1.2019 tarihli Genelge ile açıklanan memur maaş katsayıları gereğince belirlenmiştir.)

                                              

I.        TABELA VERGİSİ ( İlan Reklam Vergisi )

Ocak ayı sonuna kadar bağlı olduğunuz Belediyelere Verilecek. Arabaların üzerindeki reklamlar da bunlara dahildir. Unutmayın. Bunu yatırıp arabaların üzerindeki logoları ruhsata işletin. Yoksa asla işlemezler. Ruhsata işli olmayan logo cezası 937.– TL ve araç bağlanıyor. Vergi 10.– TL bile değil. ( Bazı Belediyeler Tespit Bedeli Filan Gibi anlamsız ücretler de alıyorlar. ) Yeni Fiyat listesi yayınlandı dileyene gönderebilirim.

J.        İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİ

            01.01.2019 ~ 31.12.2019                   En Az   818,69 TL        En Çok             6.140,16 TL     ( % 32 )

( Sigorta taban ve tavanının % 32’si hesaplanarak bulunur. )

K.       İŞ AKDİNİN FESHİNDE ASGARİ İHBAR SÜRELERİ  

İşi;

Ø  6 aydan az sürmüş işçi için                              2 Hafta

Ø  6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş işçi için          4 Hafta

Ø  1,5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş işçi için          6 Hafta

Ø  3 yıldan fazla sürmüş işçi                                 8 Hafta

ASGARİ YILLIK ÜCRETLİ İZİN SÜRELERİ

Hizmet süresi;

a)      1 yıldan 5 yıla kadar olan (5 yıl dahil) işçilere                                      14 iş günü

b)      5 yıldan fazla ve 15 yıldan az olan işçilere                                           20 iş günü

c)      15 yıl (dahil) ve daha fazla olan işçilere                                                26 iş günü

d)      18 ve daha küçük, 50 ve daha büyük yaşta olan işçilere      en az   20 iş günü

Not:

Ø  Cumartesi günü izin süresine dahildir. İzin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.

Ø  İşçi ayrıca, 4 güne kadar ücretsiz yol izni kullanabilir.

Ø  Hizmet süresi, işe başlanılan her iş yerinde yeniden başlar.

L.        SAKATLIK İNDİRİMİ

            01.01.2019 ~ 31.12.2019

1. Derece        1.200,00 TL     ( Çalışma Gücünün Asgari % 80’i Kaybedilmiş )

2. Derece           650,00 TL     ( Çalışma Gücünün Asgari % 60’ı Kaybedilmiş )

3. Derece           290,00 TL     ( Çalışma Gücünün Asgari % 40’ı Kaybedilmiş )     

(GVK 302 Sayılı Tebliğ.) ( GVK 31. Madde )

M.    BEYANNAME İMZALATMA SINIRLARI

Vergi Beyannamelerinin Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerce İmzalanması Hakkında 4 Sıra No.lu Genel Tebliğinde;

Kurumlar vergisi veya ticari, zirai ve mesleki kazancı nedeniyle gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerinden, aktif toplamı ve net satışlar toplamı belirli haddi aşmayanlar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerini 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış meslek mensuplarına imzalatmak zorundadırlar.

Bu hadler,3568 sayılı kanuna ilişkin 37 no.lu tebliğ ile 1.1.2005 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde belirlenmiş, izleyen yıllarda Maliye Bakanlığı’nca özel bir belirleme yapılmadığı taktirde, bu genel tebliğde yer alan hadlerin her yıl bir önceki yıla ait yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacağı belirtilmiştir. Bu şekilde yapılacak hesaplamada 500.-TL’den daha küçük tutarlar dikkate alınmayacak, 500,-TL’den fazla olanlar 1.000-TL ye yükseltilecektir.

Buna göre 2019 yılında uygulanacak hadler aşağıdadır;

2019 Yılı İçin

a)      II. sınıf tacirlerden alım satım veya imalat faaliyetinde bulunanlardan             332.000 TL'yi aşmayanlar *

2018 yılı satış tutarları                                   

b)      II. sınıf tacirlerden yukarıda yazılan işlerin dışında işlerle uğraşanlardan         167.000 TL'yi aşmayanlar *

2018 yılı gayrisafi iş hasılatı tutarı

c)       Serbest meslek faaliyetinde bulunanlardan                                                           231.000 TL'yi aşmayanlar *

2018 yılı hasılat tutarı

d)      Zirai kazancı işletme hesabı esasına göre belirlenen çiftçilerden                       332.000 TL'yi aşmayanlar *

2018 yılı hasılat tutarı           

e)      Özel kanunlarına göre kurulan kooperatifler ile bu kooperatiflerin

oluşturdukları birlikler, herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın

beyannamelerini imzalatmak zorunda değildir.

f)        Noterler herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın

beyannamelerini imzalatmak zorunda değildir.         

                                      

*Yeniden Değerleme Oranı 23,73 baz alınarak hesaplanmıştır.

Aktif toplamı (2018 yılında ) 9.913.000 TL ve Net satışlar toplamı 19.820.000 TL'yi aşmayan mükellefler 2019 yılı beyannamelerini meslek mensuplarına imzalatmak zorundadırlar. Bu hadlerden herhangi birini aşan mükellefler ise beyannamelerini YMM'lere tasdik ettireceklerdir.         

N.       REESKONT ORANLARI

2019 Yılı İçin   ( 29.06.2018 Tarihinden İtibaren )

$         Reeskont İşlemlerinde           %   18,50 ( Vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak                                                                                        reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık. )

$         Avans İşlemlerinde                 %   19,50                                

O.      ÇEK GARANTİ SINIRI

5941 s. Kanun gereğince 28.01.2019'dan itibaren 30653 sayılı RG’de yayınlanan 2019 – 1 sayılı tebliğle) karşılıksız çeklerin bankalarca garanti edilen karşılığı 2.030,– TL olarak belirlenmiştir.

P.       TECİL FAİZİ ORANI

06.09.2018 Tarihinden İtibaren         % 22    ( Seri: C Sıra No: 3 Tahsilat Genel Tebliği )

Q.     7/A SEÇENEĞİ UYGULAMAK ZORUNDA OLANLAR (2018 Yılı)

2018 Aktif toplamı 3.449.658,-- TL veya net satışlar toplamı 6.899.000 TL yi aşan üretim ve hizmet işletmeleri ise 2019 yılında maliyet hesaplarını 7/A seçeneğine göre tutmak zorundadırlar.

R.      YMM’LERİN YAPACAKLARI KARŞIT İNCELEMELERE İLİŞKİN LİMİTLER

                                                                                                                                  2019                2018

a)      Karşıt inceleme yapılmasının zorunlu olmadığı haller                              36.000,-- TL   29.000,-- TL

b)     Bir Mükelleften bir aylık dönemde yapılan mal ve hizmet alımları

 toplamının aşması inceleme yapılması halinde karşıt gereken limit     107.000,-- TL   87.000,-- TL

S.      YMM RAPORU DÜZENLEME SINIRI

                                                            2019*                  2018                  2017                  2016                2015

Kurumlar Vergisi İstisnaları   361.000,-- TL  292.000,-- TL   255.000,-- TL  246.000,-- TL  233.000,-- TL  

Yatırım İndirimi İstisnası        824.000,-- TL  666.200,-- TL   582.000,-- TL  561.000,-- TL  531.000,-- TL  

* Yeniden Değerleme Oranı 23,73 baz alınarak hesaplanmıştır.

EK MALİ TABLO DÜZENLEME SINIRI

Aşağıdaki tabloda görülen sınırları aşan mükelleflerin Temel Mali Tablolar yanında Ek Mali Tablolar’ı düzenlemeleri zorunludur. Bilindiği gibi;

A.      Temel Mali Tablolar

·         Bilanço

·         Gelir Tablosu

·         Satışların Maliyeti Tablosu

B.      Ek Mali tablolar

·         Fon Akım Tablosu

·         Nakit Akım Tablosu

·         Net İşletme Sermayesindeki Değişim Tablosu

·         Kar Dağıtım Tablosu

·         Özkaynaklar Değişim Tablosu

Yıl	Verildiği Yıl	Aktif Toplam (TL)	Net Satış Tutarı (TL)
2006	2007	7.415.800	16.479.500
2007	2008	7.949.700	17.666.000
2008	2009	8.903.700	19.785.900
2009	2010	9.099.600	20.221.200
2010	2011	9.799.300	21.778.200
2011	2012	10.804.700	24.012.600
2012	2013	11.648.700	25.885.600
2013	2014	12.106.500	26.902.900
2014	2015	13.330.500	29.622.800
2015	2016	14,074,300	31,276,000
2016	2017	14,613,300	32,474,000
2017	2018	16.727.800	37.172.600
2018	2019	20.697.000	45.994.000

50 ve DAHA FAZLA İŞÇİ ÇALIŞTIRAN İŞYERLERİNDE ZORUNLU İŞÇİ ÇALIŞTIRMA ORANI
4857 S.K. - Md. 30 / 3713 S.K. - Ek Md. 1 / 6331 S.K.  - Md 6
	ORANLAR		ÇALIŞTIRMAMANIN CEZASI
	ÖZEL SEKTÖR	KAMU SEKTÖRÜ
ENGELLİ	% 3	% 4	Çalıştırılmayan her engelli ve eski hükümlü ve çalıştırılmayan her ay için 3.250,-- TL para cezası (4857 S.K./Md.101);;
ESKİ HÜKÜMLÜ	---	% 2
TERÖR MAĞDURU	---	KADRONUN % 2'İ ORANINDA	--
İŞYERİ HEKİMİ	KANUNDA BELİRTİLEN NİTELİKTE	---	7.738,-- TL para cezası (6331 S.K./Md.26)
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI	KANUNDA BELİRTİLEN NİTELİKTE	---	7.738,-- TL para cezası (6331 S.K./Md.26)

REESKONT VE AVANS İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK FAİZ ORANLARININ TAMAMI
Tarih	Reeskont İşlemlerinde	Avans İşlemlerinde
29.06.2018'dan itibaren	%18,50	%19,50
31.12.2016'dan itibaren	%8,75	%9,75
14.12.2014'ten itibaren	%9	%10,50
27.12.2013'den itibaren	%10,25	%11,75
21.06.2013'den itibaren	%9,50	%11
20.12.2012'den itibaren	%13,50	%13,75
19.06.2012'den itibaren	%16	%16,50
29.12.2011'den itibaren	%17	%17,75
30.12.2010'dan itibaren	%14	%15
22.12.2009'dan itibaren	%15	%16
12.06.2009 - 21.12.2009	%18	%19
09.04.2009 - 11.06.2009	%19	%20
28.12.2007 - 08.04.2009	%25	%27

Saygılarımla,