Birçok aksaklık ve soru işaretiyle yürütülmeye çalışılan
e-Fatura uygulamasında beklenen erteleme nihayet gerçekleşti. V.U.K. 433 sayılı
tebliğle gerçekleştirilen bu erteleme yayınlanmak üzere Başbakanlığa
gönderildi. Bu blogumuzda kaleme aldığımız tüm yazıları enikonu inceleyip elden
geldiğince öz, anlaşılır ve bilgi ve tecrübe dağarcığımızdan damıtarak
yayınlamaya gayret ediyoruz. Bu kez bu tebliğde yayınlanan 7.1
başlıktaki düzenlemenin de bize ısrarla sorulan sorulara olması gerektiğini
düşündüğümüz uygulama nezdinde gerçekleştiğini ve bu uygulamayı nasıl olması gerektiğini
kaleme alarak verdiğimiz mukteza talebimize uygun olarak yayınlandığını görmek
gurur kaynağı olmuştur. Yeni yıl için gerçekten özellikle mesleki açıdan
alabileceğimiz en güzel hediyelerden biri olan bu durumu bizleri takip eden, yazılarımızı okuyan tüm
araştırmacılarla ve kişilerle de paylaşmayı ayrı bir mutluluk sayıyoruz.
Bu maddeye göre İrsaliyeli Faturalarınızı üzerine kayıt düşmek kaydıyla "İRSALİYE" olarak kullanmanız mümkündür.
Bu vesileyle
herkese şimdiden sorunsuz sağlıklı ve mutlu bir Yeni Yıl diliyoruz.
Tebliğ
metnini aşağıda dikkatinize sunuyoruz.
Maliye
Bakanlığından:
VERGİ USUL
KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO:
433)
1. Giriş
4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 242 nci maddesinin 2
numaralı fıkrası ile Maliye Bakanlığı, elektronik defter, kayıt ve belgelerin
oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazı ile defter ve
belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına ilişkin
usul ve esasları belirlemeye, elektronik ortamda tutulmasına ve düzenlenmesine
izin verilen defter ve belgelerde yer alması gereken bilgileri internet de
dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında Maliye
Bakanlığına veya Maliye Bakanlığının gözetim ve denetimine tâbi olup, kuruluşu,
faaliyetleri, çalışma ve denetim esasları Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir
yönetmelikle belirlenecek olan özel hukuk tüzel kişiliğini haiz bir şirkete
aktarma zorunluluğu getirmeye, bilgi aktarımında uyulacak format ve standartlar
ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu Kanun kapsamına giren
işlemlerde elektronik imza kullanım usul ve esaslarını düzenlemeye ve
denetlemeye yetkili kılınmıştır.
Ayrıca söz
konusu fıkrada, Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve
belgelere ilişkin olarak yer alan hükümlerin elektronik defter, kayıt ve
belgeler için de geçerli olduğu; Maliye Bakanlığının, elektronik defter, belge
ve kayıtlar için diğer defter, belge ve kayıtlara ilişkin usul ve esaslardan
farklı usul ve esaslar belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun
227 nci maddesinin birinci fıkrasında, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu
Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait
kayıtların tevsikinin mecbur olduğu; dördüncü fıkrasında, Maliye Bakanlığının,
düzenlenmesi mecburi olan belgelerde bulunması gereken zorunlu bilgileri
belirleyebileceği hükmüne yer verilmiştir.
Diğer
taraftan anılan Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (3)
numaralı bendinde, Maliye Bakanlığının, tutulması ve düzenlenmesi zorunlu
defter, kayıt ve belgelerin mikro film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve
kayıt araçlarıyla yapılması veya bu kayıt ortamlarında saklanması hususunda
izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, bu şekilde tutulacak defter ve
kayıtların kopyalarının Maliye Bakanlığında veya muhafaza etmekle
görevlendireceği kurumlarda saklanması zorunluluğu getirmeye, bu konuda
uygulama usul ve esaslarını belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Ayrıca aynı
maddenin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde, Maliye Bakanlığının Vergi
Usul Kanununun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan
istenilen bilgiler ile vergi beyannameleri ve bildirimlerin, şifre, elektronik
imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle internet de dâhil olmak
üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi,
beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı
kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye,
beyanname, bildirim ve bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar
ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu
beyanname, bildirim veya bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları
itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili
olduğu hükme bağlanmıştır.
Yukarıda yer
verilen yetkilere istinaden, Vergi Usul Kanunu uyarınca kâğıt ortamında
düzenlenmek, muhafaza ve ibraz edilmek zorunluluğu bulunan faturanın elektronik
ortamda düzenlenmesi ve ikinci nüshasının elektronik ortamda muhafaza ve ibraz
edilmesine imkân tanıyan e-Arşiv Uygulamasına ilişkin usul ve esaslar bu
Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
2. Tanımlar ve Kısaltmalar
Başkanlık
|
Gelir İdaresi Başkanlığını,
|
Bilgi Fişi
|
3100 Sayılı Kanun ve 426 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında yapılan düzenlemelere uygun olarak ödeme kaydedici cihazlarda (yeni nesil dâhil) düzenlenen mali değeri olmayan fişi,
|
Bilgi İşlem Sistemi
|
Mükelleflerin belgelerini elektronik ortamda oluşturmak, kaydetmek, muhafaza etmek ve ilgili diğer işlemlerini gerçekleştirmek amacı ile doğrudan ya da dolaylı olarak kullandıkları her türlü yazılım ve donanım ile saklama ortamlarını,
|
BİS Dokümanı
|
Bilgi İşlem Sistemi Dokümanını,
|
e-Arşiv Raporu
|
Elektronik Arşiv uygulaması kapsamında Başkanlığın belirlediği veri formatı ve standardına uygun olarak hazırlanan raporu,
|
EFKS
|
Elektronik Fatura Kayıt Sistemini,
|
Elektronik Arşiv (e-Arşiv)
|
Bu Tebliğde yer alan şartlara uygun şekilde elektronik ortamda oluşturulan faturanın elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesini,
|
Elektronik Arşiv Uygulaması (e-Arşiv Uygulaması)
|
Başkanlık tarafından belirlenen standartlara uygun olarak faturanın elektronik ortamda oluşturulması, elektronik ortamda muhafazası, ibrazı ve raporlamasını kapsayan uygulamayı,
|
Elektronik Belge
|
Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa göre düzenlenmesi zorunlu olan belgelerde yer alan bilgileri içeren elektronik kayıtlar bütününü,
|
Elektronik Kayıt
|
Elektronik ortamda tutulan ve elektronik defter ve belgeleri oluşturan, elektronik yöntemlerle erişimi ve işlenmesi mümkün olan en küçük bilgi ögesini,
|
Elektronik Saklama Hizmeti Veren Kurum
|
421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında Başkanlıktan saklama hizmeti verme izni almış mükellefi,
|
İnternet Satışı
|
Mal ve hizmetlerin sipariş ve satın alma süreçlerinin tamamının internet üzerinden gerçekleştiği satış biçimini,
|
Mali Mühür
|
397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde Başkanlık için TÜBİTAK-BİLGEM Kamu SM bünyesinde oluşturulan elektronik sertifika alt yapısını,
|
Nitelikli Elektronik Sertifika (NES)
|
5070 sayılı Elektronik İmza Kanununun dokuzuncu maddesinde tanımlanan ve yalnızca gerçek kişi mükelleflerce kullanabilen elektronik sertifikayı,
|
Özel Entegratör
|
421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında Başkanlıktan özel entegrasyon izni almış mükellefi,
|
TÜBİTAK-BİLGEM Kamu SM
|
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu - Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi Kamu Sertifikasyon Merkezini,
|
Vergi Mükellefi
|
Bu tebliğ uygulaması bakımından, Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinin birinci fıkrasında sayılan birinci ve ikinci sınıf tüccarları, serbest meslek erbabını, kazançları basit usulde tespit olunan tüccarları, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçileri, vergiden muaf esnafı,
|
Vergi Mükellefi Olmayanlar
|
Bu Tebliğ uygulaması bakımından vergi mükelleflerinin dışında kalanları,
|
Zaman Damgası
|
Bir elektronik verinin üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı ve/veya kaydedildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından doğrulanan kaydı
|
ifade eder.
3. e-Arşiv Uygulaması İzni
Vergi Usul
Kanunu hükümlerine göre fatura, kâğıt ortamında en az iki nüsha olarak
düzenlenerek ilk nüshası (aslı) müşteriye verilen, ikinci nüshası ise yine kâğıt
ortamında aynı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerine göre mükelleflerce
saklanılan bir belgedir.
Bu tebliğ
kapsamında elektronik ortamda oluşturulan faturanın, alıcısına kâğıt olarak gönderilen
veya elektronik ortamda iletilen şekli belgenin aslı, düzenleyen tarafından
muhafaza edilen elektronik hali ise ikinci nüsha hükmündedir. Bu Tebliğ
kapsamında Başkanlıktan e-arşiv izni alan mükellefler, elektronik ortamda
oluşturdukları faturayı elektronik ortamda muhafaza ederler.
e-Arşiv
Uygulamasından yararlanabilmek için bu Tebliğin 4 üncü bölümünde belirtilen
esaslara göre başvuru yapılması gerekmektedir.
Bu Tebliğ
kapsamında e-Arşiv Uygulamasından yararlanma izni verilen mükellefler;
a) 397 sıra
numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilen e-Fatura Uygulamasına
kayıtlı olanlara düzenledikleri faturaları anılan Tebliğe göre e-fatura olarak
oluşturmak, iletmek, muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmek zorundadırlar.
b) 397 sıra
numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilen e-Fatura Uygulamasına
kayıtlı olmayan vergi mükelleflerine e-Arşiv Uygulaması kapsamında fatura
oluşturmaya, kâğıt ortamında göndermeye ve oluşturulan faturaların ikinci
nüshasını elektronik ortamda muhafaza ve istendiğinde ibraz etmeye
zorunludurlar.
c) Vergi
mükellefi olmayanlara ise e-Arşiv Uygulaması kapsamında fatura oluşturmaya,
müşterilerinin talebi doğrultusunda elektronik ortamda iletmeye veya kâğıt
ortamında göndermeye, oluşturulan faturaların ikinci nüshasını elektronik
ortamda muhafaza etmeye ve istenildiğinde ibraz etmeye zorunludurlar.
4. Uygulamadan Yararlanma Yöntemleri ve Başvuru
Uygulamadan
yararlanmak için mükelleflerin 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği ile getirilen e-Fatura Uygulamasına kayıtlı olmaları gerekmektedir.
Mükellefler
e-Arşiv Uygulamasını, kendi bilgi işlem sistemi veya Başkanlıktan izin almış
özel entegratör bilgi işlem sistemi üzerinden olmak üzere iki yöntemle
kullanabilirler.
Uygulamayı
kendi bilgi işlem sistemi üzerinde kullanmak isteyen mükellefler
www.efatura.gov.tr İnternet adresinde yayımlanan e-Arşiv Uygulaması Başvuru
Kılavuzu’nda açıklanan şartlara uygun olarak başvuru yaparlar.
e-Arşiv
Uygulamasını Başkanlıktan e-arşiv izni almış özel entegratörlerin bilgi işlem
sistemi üzerinde kullanmak isteyen mükellefler, doğrudan özel entegratöre
başvuracak olup ayrıca Başkanlığa başvuruda bulunmazlar.
Özel
entegratörler kendilerine başvuran mükellefler ile ilgili istenen bilgileri
www.efatura.gov.tr İnternet adresinde yayımlanan kılavuzlarda yer alan
açıklamalara uygun olarak Başkanlığa elektronik ortamda bildirmek
mecburiyetindedirler.
4.1 Değerlendirme ve İzin
e-Arşiv
Uygulamasını kendi bilgi işlem sistemi üzerinden kullanmak için yapılan
başvurular, mükellefe ait sistemin yapısı, işleyişi ve bu sistemde düzenlenen
belge ve raporların bu Tebliğde ve www.efatura.gov.tr İnternet adresinde
yayımlanan e-Arşiv Kılavuzunda belirlenen usul ve esaslara uygun olup olmadığı
açısından Başkanlıkça değerlendirilir.
Başkanlık
gerek görmesi halinde, ilave bilgiler isteyebileceği gibi, mükellefe ait bilgi
işlem sisteminde yerinde incelemeler yapabilir veya yaptırabilir.
Yapılan
değerlendirme sonrasında başvuruları uygun bulunan mükelleflere yazı ile e-
arşiv izni verilir.
Değerlendirme
aşamasında eksiklikleri tespit edilen mükelleflere, söz konusu eksiklikleri
gidermeleri için yazı ile 1 yıl süre verilir. Bu süre içerisinde eksikliklerini
gidermeyen mükelleflerin başvuruları reddedilebilir. Bu durumdaki
mükelleflerin, reddi izleyen 1 yıl içerisinde yapacakları başvurular kabul
edilmez. Bu durum, mükelleflerin e-Arşiv Uygulamasından Başkanlıktan e-arşiv
izni alan özel entegratörler vasıtasıyla yararlanmalarına engel teşkil etmez.
Başkanlıktan
izin alan özel entegratörler, anlaşma yaptıkları mükelleflere ilişkin bilgileri
Başkanlık sistemine yüklediklerinde www.efatura.gov.tr İnternet adresinde
yayımlanan kılavuzlarda açıklanan elektronik mesaj yapısına uygun onayı
almaları halinde anlaşma yaptıkları mükelleflere e-arşiv hizmeti vermeye
başlayabilirler.
5. Özel Entegratör Hizmeti Verenler
421 sıra
numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında Başkanlıktan özel
entegrasyon izni alan mükellefler, bu Tebliğ kapsamında belge düzenlemek
isteyen mükelleflere elektronik ortamda fatura ve e-arşiv raporu oluşturma,
mali mühürle onaylama, zaman damgası kullanma ve oluşturulan faturayı Tebliğin
7 nci bölümüne uygun olarak elektronik ortamda alıcıya iletme hizmeti
verebilirler.
e-Arşiv hizmetini
özel entegratör sistemi üzerinden alan mükellefler, fatura ve elektronik arşiv
raporlarında özel entegratörün mali mührünün ve zaman damgasının kullanılmasını
talep edebilirler.
Özel
entegratörlerin e-arşiv hizmeti verebilmesi için Başkanlıktan ayrıca e-arşiv
izni alması gerekmektedir. Bu izni alabilmek için gerekli koşullar
www.efatura.gov.tr İnternet adresinde yayımlanan kılavuzlarda yer almaktadır.
6. Belgelerin Elektronik Ortamda Oluşturulması
e-Arşiv
Uygulaması kapsamında düzenlenen belgeler Başkanlığa bildirilen bilgi işlem
sisteminde veya özel entegratör sisteminde oluşturulmalıdır.
Kullanılan
elektronik belge formatı, üzerinde mali mühür/NES taşımaya, belge üzerinde
doğrulamaya, görüntülemeye ve kâğıt baskı almaya imkân veren genel tanınırlığa sahip
bir format olmalıdır.
Mükellefler,
istemeleri halinde fatura formatı olarak www.efatura.gov.tr İnternet adresinde
yayımlanan e-fatura format ve standardını da kullanabilirler. Başkanlık gerekli
görmesi halinde, mükelleflerin kullandıkları elektronik belge formatının
değiştirilmesini isteyebilir.
Uygulamayı
kendi sistemi üzerinden kullanan tüzel kişiler elektronik ortamda
oluşturdukları faturalarını kendi mali mühürleri ile gerçek kişiler ise kendi
mali mühürleri ya da NES ile onaylarlar.
Uygulamanın
özel entegratör vasıtasıyla kullanılması durumunda belgeler mükelleflerin kendi
mali mühür ya da NES’i ile veya mükellefin istemesi halinde özel entegratörün
mali mührü ile onaylanır.
e-Arşiv
Uygulaması kapsamında düzenlenen belgeler, bu Tebliğ ile getirilen düzenlemeler
dışında başta Vergi Usul Kanunu olmak üzere, diğer vergi kanunları ve ilgili
düzenlemelerde yer alan sürelere ve belirlenen usul ve esaslara uygun biçimde
oluşturulmak zorundadır.
6.1 Belgelere Konulacak Amblem
Bu Tebliğ
kapsamında oluşturulan elektronik belgelerde, 2/2/1985 tarihli ve 18654 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan Vergi Usul Kanunu uyarınca Vergi Mükellefleri
Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında
Yönetmelik-hükümlerine göre belgelerin önyüzünün üst orta kısmına gelecek
şekilde basılması zorunlu olan ‘Belgelere Konulacak Özel İşaret(Amblem)’ ile
‘İl Kod Numarası’ yerine aynı konumda bulunmak üzere, Gelir İdaresi Başkanlığı
amblemi,. amblemin altında ise “e-Arşiv Fatura” ibaresi bulunur. Tebliğin 3-c
bendi kapsamında elektronik ortamda iletilen faturanın alt kısmında ayrıca
“e-Arşiv izni kapsamında elektronik ortamda iletilmiştir.” ifadesi yazılır.
6.2 Belge Numarası
e-Arşiv izni
kapsamında düzenlenen belgelerde, seri-sıra numarası yerine 3 haneli birim kodu
ve 13 haneli sıra numarasından oluşan belge numarası kullanılır. Birim kodu
serbestçe belirlenebilir.
Başkanlık
bazı birim kodlarının kullanımını yasaklayabileceği gibi bazı işlemler için
belirlediği birim kodlarının kullanılmasını zorunlu kılabilir.
Belge numarası
içerisinde yer alan sıra numarası, 4 karakter yıl ve 9 karakter müteselsil
numaradan oluşmaktadır. Her bir birim koduna ait sıra numarası kendi içinde
oluşturulur ve takip edilir. Sıra numarası içerisinde yer alan 9 karakterlik
müteselsil numara, her yılın ilk günü itibariyle “1” rakamından başlatılarak
kullanılır. Mükellef bünyesinde aynı belge numarası birden fazla kullanılamaz.
7. Belgelerin Alıcılarına Teslimi
Mükellefler
e-Arşiv Uygulaması kapsamında elektronik belge biçiminde oluşturdukları faturayı
bu Tebliğin 7.2 bölümünde belirtilen istisna haricinde alıcısına kâğıt
ortamında teslim ederler.
Elektronik
ortamda oluşturulan faturanın kâğıt ortamında teslimi halinde baskı işlemi mükellefin
kendisi tarafından yapılabilir. İsteyen mükellefler baskı işini anlaşmalı
matbaa işletmelerine veya özel entegratörlere de yaptırabilir. Bu durumda
anlaşmalı matbaa işletmeleri veya özel entegratörler tarafından Başkanlığa
herhangi bir bildirim yapılmaz.
Vergi Usul
Kanununun faturanın nizamına ilişkin hükümlerine göre faturaların baş tarafında
iş sahibinin veya namına imzaya mezun olanların imzasının bulunması mecburidir.
Bu hükme
göre, vergi uygulamaları bakımından faturada imzanın bulunması zorunlu olmakla
beraber, faturanın şekil ve nizamına ilişkin esaslara riayet edilmek şartıyla,
düzenleme tarihinde imzaya yetkili olanın imzasının notere tasdik ettirilip
basım sırasında fatura üzerine yazdırılmak suretiyle faturanın (hazır imzalı
olarak) kullanılabilmesi mümkündür.
e-Arşiv
Uygulaması kapsamında düzenlenen faturada, düzenleme tarihi yanında düzenleme
zamanının da saat ve dakika olarak gösterilmesi zorunludur.
7.1 397 Sıra Numaralı Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliği ile Getirilen e-Fatura Uygulamasına Kayıtlı Olmayan
Mükelleflere Faturanın Teslimi
e-Fatura
Uygulamasından yararlanma hakkı olup henüz kayıtlı olmayan mükelleflere e-Arşiv
Uygulaması kapsamında düzenlenen fatura kâğıt ortamında teslim edilir. Bu
kapsamda, alıcısına malın yanında kâğıt olarak verilen fatura, irsaliyeli
fatura yerine kullanılabilir. Ancak bu imkândan yararlanabilmek için faturanın,
malın teslimi anında düzenlenmesi ve “İrsaliye yerine geçer.” ifadesinin
yazılması zorunludur.
7.2 Vergi Mükellefi Olmayanlara Faturanın
Teslimi
e-Arşiv
Uygulaması kapsamında, bu Tebliğin 3-c bendine göre vergi mükellefi olmayanlara
düzenlenen fatura, alıcının rızasına bağlı olarak kâğıt veya elektronik ortamda
teslim edilir.
Vergi
mükellefi olmayan alıcı tarafından elektronik ortamda teslimi istenen fatura
internet dâhil olmak üzere her türlü elektronik araç ve ortamlar vasıtasıyla
iletilebilir.
Vergi
mükellefi olmayanlara yapılan satışlarda fatura, malın teslimi ya da hizmetin
ifası anında elektronik ortamda iletiliyorsa müşteriye bu faturanın kâğıt
çıktısı verilir. Bu durumda çıktının satıcı veya yetkilisi tarafından
imzalanması zorunludur. Bu imkândan yararlanabilmek için faturanın malın
teslimi anında düzenlenmesi zorunludur.
8. Raporlama
e-Arşiv izni
alan mükellefler ve e-arşiv hizmeti verme konusunda Başkanlıktan izin alan özel
entegratörler, elektronik ortamda oluşturdukları belgelere ilişkin olarak,
Başkanlığın www.efatura.gov.tr İnternet adresinde yayımlanan veri formatı ve
standardına uygun e-Arşiv Raporunu mali mühür ya da NES ile zaman damgalı
olarak onaylamak ve e-Arşiv Kılavuzunda açıklanan yöntem veya yöntemlerle
Başkanlık sistemine aktarmak zorundadır.
Başkanlık,
yazıyla bildirmek ve hazırlık için yeterli süre tanımak şartıyla rapor aktarım
süresini ve yöntemini değiştirmeye, sektörler ve mükellef grupları itibariyle
farklı veri aktarım süresi ve yöntemi belirlemeye yetkilidir.
Başkanlık,
yazı ile bildirmek ve hazırlık için yeterli süre tanımak şartıyla e-Arşiv
Raporlarının ve elektronik ortamda arşivlenen belgelerin uzaktan erişimine
açılmasını isteyebilir.
Erişim ve
raporlama gereklerinin yerine getirilmiş olması, mükellefin e-arşive konu
belgelerinin muhafazası ve ibrazı ödevlerini ortadan kaldırmaz.
9. Elektronik Belgelerin Muhafazası ve İbrazı
Bu Tebliğ
kapsamında izin alan mükellefler, muhafaza ve ibraz ödevlerini yerine getirirken
aşağıdaki hususlara riayet etmek zorundadır.
a) Bu Tebliğ
uygulamasından faydalanan mükellefler, oluşturdukları ikinci nüsha elektronik
belgelerini ve e-Arşiv Raporlarını birbirleriyle ilişkili şekilde, vergi
kanunları ve diğer kanuni düzenlemelerin kâğıt nüshalar için öngörmüş olduğu
süreler dâhilinde muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmekle yükümlüdür.
b) İzin alan
mükellefler, ikinci nüsha elektronik belgelerini ve e-Arşiv Raporlarını kendi
bilgi işlem sistemlerinde muhafaza ederler. Bu mükellefler istemeleri halinde
Başkanlıktan saklama izni almış kuruluşlarda da muhafaza ödevlerini yerine
getirebilirler.
c) e-Arşiv
Uygulamasını kendi sistemi üzerinden kullananlar, elektronik ortamda
düzenledikleri ikinci nüsha faturalarını kendilerine ait mali mühür ya da NES
ile onaylayarak saklarlar.
d) Özel
entegratörlerden e-arşiv hizmeti alanlar izin kapsamında, elektronik ortamda
düzenledikleri ikinci nüsha faturalarını kendilerine ait mali mühür ya da NES
ile veya özel entegratöre ait mali mühürle onaylayarak saklarlar.
e) Muhafaza
ve ibraz yükümlülüğü, elektronik belgelerin ve ilişkili raporların doğruluğuna,
bütünlüğüne ve değişmezliğine ilişkin her türlü elektronik veri, veri tabanı
dosyası, saklama ortamı veya doğrulama ve görüntüleme araçlarını kapsar.
f) Mükellefler
tarafından muhafaza edilen elektronik belgeler muhatabına gönderilen kâğıt
nüshalar ile aynı içerikte ve istenildiğinde aynı görüntüde basılabilecek
şekilde saklanmalıdır.
g) Muhafaza
edilen elektronik belgelerin sorgulanması, görüntülenmesi ve kâğıt çıktılarının
alınması sırasında kullanılacak anahtarlardan birisinin belge numarası olması
zorunludur.
h)
Elektronik belge ve raporların Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve
Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu alanlarda muhafaza edilmesi
zorunludur. Bu zorunluluk, yurt dışında ikincil bir arşivleme yapılmasına engel
teşkil etmez.
i) Bu
Tebliğin 3-b bendine göre adına fatura düzenlenen vergi mükellefleri bu belgeyi
kâğıt ortamda almak ve saklamak zorundadır.
j) Bu Tebliğ
uygulaması kapsamında vergi mükellefi olmayanlar adına düzenlenen faturaların
iletiminin elektronik ortamda olması halinde vergi kanunlarına göre muhafaza
ödevi bulunanlar elektronik ortamda aldıkları faturaların muhafazasını da
elektronik ortamda yapmak zorundadır.
10. İnternet Üzerinden Mal ve Hizmet Satışında
Düzenlenecek Faturalar
e-Arşiv izni
olup internet üzerinden vergi mükellefi olmayanlara mal ve hizmet satışı
yapanlar, yaptıkları satışlara ilişkin faturaları bu Tebliğin 7.2 bölümünde yer
alan açıklamalara uygun olarak elektronik ortamda iletmek zorundadır. Söz
konusu satışlarda Tebliğin 7.2 bölümünde açıklanan kâğıt çıktının sevk edilen
malın yanında bulunması gerekmektedir.
e-Arşiv
Uygulaması kapsamında internet üzerinden mal ve hizmet satışında düzenlenecek
faturalarda;
1. Satış
işleminin yapıldığı web adresi,
2. Ödeme
şekli,
3. Ödeme
tarihi,
4. Gönderiyi
taşıyanın adı soyadı/unvanı ve VKN/TCKN bilgisi,
5. Satışa
konu malın gönderildiği veya hizmetin ifa edildiği tarih,
6. İade
bölümünde; malı iade edenin adı soyadı, adresi, imzası, iade edilen mala
ilişkin cins, miktar, birim fiyat ve tutar
bilgilerinin
bulunması zorunlu olup fatura üzerinde ayrıca “Bu satış internet üzerinden
yapılmıştır.” ifadesine yer verilir.
e-Arşiv izni
olup 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilen e-Fatura
Uygulamasına kayıtlı kullanıcılara internet üzerinden mal satışı yapanlar,
düzenleyecekleri elektronik faturada, 6 ncı madde hariç yukarıda yazılı
bilgilere yer verecek olup ayrıca bu Tebliğin 15 nci bölümünde açıklanan kâğıt
çıktıyı sevk edilen malın yanında bulundururlar.
Müşteri malı
iade etmek isterse elektronik ortamda kendisine iletilen faturanın kâğıt
çıktısını alır ve iadeye ilişkin bölümü doldurarak mal ile birlikte malı satana
geri gönderir.
İnternet
üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve 2014 yılı gelir tablosu brüt satış
hasılatı tutarı 5 milyon lira ve üzerinde olan mükellefler, en geç 1/1/2016
tarihine kadar e-Arşiv Uygulamasına geçmek zorundadır. Kapsama giren
mükelleflerin belirlenen tarihten önce e-fatura ve e-arşiv başvurularını ve
fiili geçiş hazırlıklarını tamamlamaları gerekmektedir.
İnternet
üzerinden yaptıkları satışlarda münhasıran bilet, sigorta poliçesi vb.
belgeleri düzenleyenler zorunluluk kapsamı dışındadır.
11. Sorumluluk ve Cezai Müeyyideler
Mükellefler,
almış oldukları izin kapsamında düzenledikleri belgelerde yer verdikleri
bilgilerin gerçek duruma uygunluğundan sorumludur.
Bu Tebliğde
belirlenen usul ve esaslara uymadıkları tespit edilenler hakkında işledikleri
fiile göre Vergi Usul Kanununda yer alan cezalar tatbik edilir.
Bu Tebliğle
getirilen usul ve esaslara aykırı hareket eden mükelleflerin ve özel
entegratörlerin e-arşiv izni Başkanlık tarafından iptal edilebilir.
e-Arşiv
hizmeti verme izni iptal edilen özel entegratör, hizmet verdiği mükellefleri bu
konuda uyarmak zorundadır. İzni iptal edilen özel entegratörden e-arşiv hizmeti
alan mükellefler, 15 gün içerisinde başka bir özel entegratörle anlaşmak veya
genel hükümler çerçevesinde anlaşmalı matbaa işletmelerine belge bastırarak
kullanmak zorundadır.
e-Arşiv
Uygulamasını kendi bilgi işlem sistemlerinden kullananlardan izinlerinin iptal
edildiği kendisine bildirilen mükellefler, bildirimin yapıldığı tarihten
itibaren 1 yıl süre ile uygulamayı kendi sistemleri üzerinden kullanmak üzere
başvuru yapamazlar. Bu mükellefler istemeleri halinde Başkanlıktan izin alan
özel entegratörlerden e-arşiv hizmeti alabilirler. e-Arşiv izni iptal edilen
mükellefler en geç 15 gün içerisinde belgelerini anlaşmalı matbaalara
bastırarak genel hükümler çerçevesinde belge düzenlemeye başlamak zorundadır.
12. Diğer Hususlar
a) e-Arşiv
Uygulamasını kendi sistemi üzerinden kullananlar, belgelere ait elektronik
kayıtların bozulması, silinmesi, zarar görmesi, işlem görememesi halleri ile
olağanüstü durumların meydana gelmesi halinde, durumu Başkanlığa on beş gün
içinde bildirerek bu kayıtları nasıl tamamlayacağına ilişkin ayrıntılı bir plan
sunmak zorundadır.
b) e-Arşiv
Uygulamasını kendi sistemi üzerinden kullananlar, bilgi işlem sistemlerini
oluşturan donanımların bir kısmının veya tamamının haczedilmesi veya yetkili
mercilerce el konulması halinde, durumu en geç üç iş günü içerisinde Başkanlığa
bildirmek zorundadır.
c) e-Arşiv
Uygulamasını kendi bilgi işlem sistemi üzerinden kullananlar, bilgi işlem
sistemini oluşturan yazılım, donanım, dosya, dokümantasyon ve benzeri
unsurları, hiçbir şekilde kısmen veya tamamen vergi inceleme elemanlarının veya
Başkanlıkça görevlendirilecek personelin erişimini ve denetlemesini engelleyecek
bir sözleşme veya lisansa konu edemez.
d)
Başkanlık, bu Tebliğ kapsamındaki elektronik belgelerin ve e-arşiv raporlarının
arızi veya devamlı olarak kendisine gönderilmesini isteyebilir.
e) e-Arşiv
Uygulamasını kendi sistemi üzerinden kullananlar, Başkanlığın talebi üzerine
belgelere ait bilgilerin oluşturulması veya muhafazası sırasında kullanılan
donanımların bulunduğu adres veya adreslerde inceleme ve tespit yapılabilmesi
için gerekli olacak her türlü teknik ve fiziksel imkânı (uygun donanım ve yazılımlar,
terminallere ulaşım izinleri ve uzman personel gibi) sunmak zorundadır.
f) e-Arşiv
Uygulamasından yararlanan mükellefler irsaliyeli fatura düzenleyemezler.
13. Elektronik Fatura Kayıt Sistemi (EFKS)
Kapsamında Düzenlenen Faturalar
Elektronik Fatura
Kayıt Sistemi (EFKS) kapsamında faturalarını elektronik ortamda oluşturma ve
muhafaza izni almış olan mükellefler, bu Tebliğin yayım tarihinden itibaren 1
yıl içerisinde, faturalama süreçleri ile bilgi işlem sistemlerini bu Tebliğde
yer alan usul ve esaslara uygun hale getirmek zorundadır.
14. Ödeme Kaydedici Cihaz Üzerinden Yapılan
Satışlar
Ödeme
kaydedici cihazlar üzerinden gerçekleştirilen ve e-fatura veya elektronik arşiv
faturası ile belgelendirilen satışlarda, 3100 sayılı Kanun ve 426 sıra numaralı
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında yapılan düzenlemelere uygun olarak
ödeme kaydedici cihazlardan (yeni nesil dâhil) düzenlenecek bilgi fişi, satış
anında düzenlenmek ve satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanmak şartıyla
irsaliye yerine geçer.
15. 397 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği ile Getirilen e-Fatura Uygulamasına Kayıtlı Mükellefler Arasında
Yapılan Satışlar
e-Fatura
Uygulamasına kayıtlı kullanıcılara düzenlenecek elektronik faturada, düzenleme
tarihi yanında düzenleme zamanının da saat ve dakika olarak gösterilmesi
halinde elektronik faturanın kâğıt çıktısı irsaliye yerine geçer. Söz konusu
kâğıt çıktıya “İrsaliye yerine geçer.” ifadesinin yazılması ve kâğıt çıktının
satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanması zorunludur. Ancak bu imkândan
yararlanabilmek için elektronik faturanın malın teslimi anında düzenlenmesi gerekir.
Hizmet
ifasına konu e-faturanın satış anında düzenlenmesi halinde, söz konusu kâğıt
çıktının talep eden müşteriye verilmesi zorunludur.
16. 397 ve 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğlerinde Yapılan Değişiklik
a)
14/12/2012 tarihli ve 28497 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 421 sıra numaralı
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişen 5/3/2010 tarihli ve 27512 sayılı
Resmi Gazete’ de yayımlanan 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğinin üçüncü bölümünün son paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Elektronik
fatura uygulamasına kayıtlı mükelleflerin birbirlerine sattıkları mallar ve ifa
ettikleri hizmetler için düzenledikleri faturaları 1/4/2014 tarihinden itibaren
elektronik fatura olarak göndermeleri ve almaları zorunludur. Elektronik fatura
uygulamasına kayıtlı olan mükellefler kayıtlı olmayan mükelleflere yaptıkları
mal teslimi ve hizmet ifası için genel hükümler çerçevesinde kağıt fatura
düzenlemeye devam edeceklerdir.”
b)
14/12/2012 tarihli ve 28497 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 421 sıra numaralı
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 3.1.3 bölümü aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Bu Tebliğ
kapsamında zorunluluk getirilen mükelleflerin birbirlerine sattıkları mallar ve
ifa ettikleri hizmetler için düzenledikleri faturaları 1/4/2014 tarihinden
itibaren elektronik fatura olarak göndermeleri ve almaları zorunludur.”[1]
17. Yürürlük
Bu Tebliğ
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Tebliğ
olunur.
[1] 3.1.3. Bu Tebliğ veya 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği kapsamında elektronik fatura uygulamasından yararlanan mükelleflerin
birbirlerine yapmış oldukları mal teslimi veya hizmet ifaları için elektronik
fatura düzenlemeleri zorunludur.