Ödeme Kaydedici cihazlarla
ilgili olarak daha önce “KATMA DEĞER VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN
ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZLARI KULLANMALARI MECBURİYETİ HAKKINDA KANUNLA İLGİLİ
GENEL TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SERİ NO: 70)” yayınlanmıştı. Bu konuya daha önce 2012/17 sayılı
sirkülerde değinmiştik. “Ödeme
kaydedici cihazlarla ilgili yeni düzenleme yapıldı. 6.6.2012 tarih ve 28315
sayılı resmi gazetede Maliye Bakanlığı tebliğ yayınladı. Halen pek kimse
farkında olmamasına rağmen görülen o ki 1.1.2014 tarihinden itibaren neredeyse
herkes yeni cihaz kullanmaya başlayacak. Daha önce doktorların kullandığı K.K.
cihazlarına da Serbest Meslek Makbuzu özelliği getirilmişti. Mali idare her
şeyi online kontrol altına alma yolundaki adımlarını atmaya devam ediyor.
Kulağımıza çalınan bazı haberler bu cihazların şu ana kadar Türkiye’ye ithal
iznini alan firma sayısı ikiymiş ama kimin firmaları olduğuna dair şimdilik bir
bilgi edinemedim. Bugünlerde yeni işyeri
kurmaya kalkışan ve yazarkasa kullanma zorunluluğu olan işletmeler konuyu iyi
incelemek zorundalar yeni alacakları cihazlar bir sene sonra hurdaya ayrılma
tehlikesiyle karşı karşıya kalabilirler. Tebliğ metni aşağıda.”
Beklenen düzenleme ve şartlar 15 Haziran 2013 Tarih ve 28678 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanan VUK Tebliği 426 ile yapıldı. Tebliğ metnindeki önemli başlıkları
işaretleyerek ve referans verilen maddeleri de ekleyerek aşağıda sunuyoruz.
Saygılarımızla,
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 426)
1.
Giriş
Yeni nesil
ödeme kaydedici cihazların kullanılma mecburiyeti ve onaylanmasına dair usul ve
esaslar işbu Tebliğin konusunu teşkil etmektedir.
2.
Dayanak
4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci
maddesinin birinci fıkrasının 1 numaralı bendinde, Maliye Bakanlığının
“Mükellef ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tespit
etmeye, bu Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten
tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet,
şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye, bunlarda değişiklik
yapmaya; bedeli karşılığında basıp dağıtmaya veya üçüncü kişilere bastırıp
dağıtmaya veya dağıttırmaya, bunların kayıtlarını tutturmaya bu defter ve
belgelere tasdik, muhafaza ve ibraz zorunluluğu getirmeye veya kaldırmaya, bu
Kanuna göre tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin tutulması ve
düzenlenmesi zorunluluğunu kaldırmaya”,
3 numaralı
bendinde “Tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defter, kayıt ve belgelerin mikro
film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması veya bu
kayıt ortamlarında saklanması hususunda izin vermeye veya zorunluluk getirmeye,
bu şekilde tutulacak defter ve kayıtların kopyalarının Maliye Bakanlığında veya
muhafaza etmekle görevlendireceği kurumlarda saklanması zorunluluğu getirmeye,
bu konuda uygulama usul ve esaslarını belirlemeye”,
6 numaralı
bendinde “Vergi güvenliğini sağlamak amacıyla niteliklerini belirleyip
onayladığı elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar ve sistemleri
kullandırmaya, bu cihaz ve sistemler vasıtasıyla bandrol, pul, barkod,
hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretlerin kullanılmasına
ilişkin zorunluluk getirmeye, uygulamaya ait usûl ve esasları belirlemeye”
yetkili
olduğu hüküm altına alınmıştır.
Mezkûr
hükümlerle Bakanlığa (Maliye Bakanlığı) tanınan yetkiye istinaden, satışı
yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki
kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlara
(perakende teslimde bulunan veya hizmet ifa eden) Vergi Usul Kanununa göre
fatura vermek zorunda olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının
belgelendirilmesinde (6/12/1984 tarihli ve 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme
Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna göre
kullanmak zorunda oldukları ödeme kaydedici cihazların yerine) “Yeni Nesil
Ödeme Kaydedici Cihazları” kullanma mecburiyeti getirilmiştir.
3. Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar, temel olarak
Basit/Bilgisayar Bağlantılı ve EFT-POS özelliği olan cihazlar olmak üzere iki
gruba ayrılmaktadır. Ayrıca akaryakıt pompalarına bağlanan, sinema giriş bileti
ve yolcu taşıma bileti düzenleyen ödeme kaydedici cihazlar da bu Tebliğ
kapsamına girmektedir.
4. Yeni
Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanma Mecburiyetinin Başlama Tarihleri
Yeni nesil
ödeme kaydedici cihazların kullanılmasına ilişkin kademeli bir geçiş
öngörülmektedir.
Buna göre:
a) 3100
sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları
Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun ve ilgili mevzuatına göre ödeme
kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS
cihazı kullananlar 1/7/2013 tarihinden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici
cihazlardan EFT-POS özellikli cihazları kullanmak zorundadırlar. Kapsama dâhil
olan mükelleflerin, mezkûr tarihten sonra kullandıkları tüm seyyar EFT-POS
cihazlarının yeni nesil ödeme kaydedici cihaz özelliği bulunmalıdır.
Mükellefler bu tarihten önce de söz konusu yeni nesil ödeme kaydedici cihazları
alarak kullanabilirler.
b) Yol
kenarı otopark hizmeti veren mükellefler 1/7/2013 tarihinden itibaren yeni
nesil ödeme kaydedici cihazlardan EFT-POS özelliği olanlarını kullanmak
zorundadırlar.
c)
Basit/Bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmak
zorunda olan mükelleflerin bu mecburiyetleri (3100 sayılı Katma Değer Vergisi
Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında
Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili mevzuata göre muaf tutulanlar hariç)
1/1/2016 tarihinde başlayacaktır. Mükellefler, bu tarihten önce de
Bakanlığımızca onaylanmış yeni nesil ödeme kaydedici cihazları alarak kullanabilirler.
Ayrıca bu mükellefler, istemeleri hâlinde EFT-POS özelliği olan yeni nesil
ödeme kaydedici cihazları da kullanabilirler.
Akaryakıt
pompalarına bağlanan ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan
mükelleflerin, bu cihazlarla ilgili Bakanlıkça belirlenmiş şartlara uygun yeni
nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmaları zorunludur.
3100
sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları
Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunun ilgili genel tebliğlerine göre
ihtiyari olarak sinema giriş bileti veya yolcu taşıma bileti düzenleyen cihaz
kullanan mükellefler, 1/1/2016 tarihinden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici
cihaz kullanmak zorundadır. Ancak bu cihazların, onaylanmış olması şartıyla
sinema giriş bileti veya yolcu taşıma bileti düzenleyebilecek şekilde
üretilmesi veya ithal edilmesi mümkündür.
d)
Mükellefler, 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici
Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine
tâbi mevcut ödeme kaydedici cihazlarını, 31/12/2015 tarihini geçmemek üzere
malî hafızaları doluncaya kadar kullanabilirler. 1/1/2014 tarihinden itibaren
geçerli olmak üzere, malî hafızaları dolan ödeme kaydedici cihazlara, yeni malî
hafıza takılmaz ve cihaz 15/5/2004 tarihli ve 25463 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Katma
Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğin (Seri No: 60)
dördüncü bölümünde[1]
yapılan açıklamalar çerçevesinde hurdaya ayrılır. Cihazı hurdaya ayrılan
mükellefler yeni nesil ödeme kaydedici cihazları almak suretiyle
yükümlülüklerini yerine getirebilirler.
5. Yeni
Nesil Ödeme Kaydedici Cihazların Onayı ve Teknik Özellikleri
Yeni nesil
ödeme kaydedici cihaz modellerinin mükelleflerce kullanılabilmesi için,
Bakanlıkça belirlenmiş olan şartları haiz olduğunun onaylanmış olması
mecburidir.
Onay
süreci, üretici veya ithalatçı firmaların 9/2/1985 tarihli ve 18661 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici
Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkındaki Kanunla İlgili Genel Tebliğ’in
(Seri No:1) VIII[2] numaralı
bölümünde sayılan bilgi ve belgelerle birlikte Gelir İdaresi Başkanlığına
yapacakları müracaatlar üzerine başlar.
Onay
müracaatında bulunan firmalar idari ve teknik incelemeye tâbi tutulur.
Firmaların idari incelemeleri Bakanlıkça gerçekleştirilir. 3100 sayılı Katma
Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında Kanun’a göre Bakanlıktan onay almış bulunan ödeme
kaydedici cihaz firmalarının daha önce yapılmış bulunan idari incelemeleri
geçerli sayılır. Bakanlıktan onay almış firmalar gerek görülmesi hâlinde
Bakanlık tarafından tekrar idari incelemeye tâbi tutulabilir.
Yeni Nesil
Ödeme Kaydedici Cihazlara ilişkin teknik incelemeler, Bakanlıkça belirlenecek
esaslar çerçevesinde Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
tarafından yapılacaktır. Bakanlıkça yetkili kurum ve kuruluşlarla birlikte
hazırlanan ve Ortak Kriterler Değerlendirme Garanti Seviyesinin belirtildiği
Koruma Profili (Ortak Kriterler Belgesi) aranan cihazlar için bu belge
bakımından Türk Standartları Enstitüsü’nün (TSE) de onayı gerekir.
Bakanlık,
gerek görmesi hâlinde TÜBİTAK dışında ilgili kurumlara da ilave inceleme
yaptırabilir.
Bakanlıkça
yapılan idari incelemeleri müspet neticelenmiş olan firmalara, yetkili
kurumlarca yapılan teknik incelemelerin de müspet neticelenmesi hâlinde, cihazların
marka ve modelleri itibariyle onay belgesi verilir.
Bakanlıktan
onay alan firmalar ile yeni nesil ödeme kaydedici cihazların marka ve modelleri
www.gib.gov.tr internet sitesinde ilan edilir. Daha önce Bakanlıkça onaylanarak
ilan edilen yeni nesil ödeme kaydedici cihazların onayları geçerlidir.
Yeni nesil
ödeme kaydedici cihazların onaylanabilmesi için aşağıdaki belgelerde belirtilen
teknik ve fonksiyonel özelliklerin sağlanmış olması gerekir.
a. Yeni
Nesil ÖKC Teknik Kılavuzu 1 veya 2.
b. Ortak
Kriterler Belgesi (EFT-POS özelliği olanlar için aranmayacaktır).
c.
Bakanlıkça hazırlanan Gelir İdaresi Mesajlaşma Protokolleri 1veya 2.
ç.
Gerekmesi hâlinde yetkili kurumlara yaptırılacak incelemelere dair raporlar.
d. Konuyla
ilgili Bakanlıkça belirlenecek diğer belgeler.
Bakanlıkça
yukarıda sayılan belgelerde gerekli görülen hâllerde yapılacak değişiklikler
ilan veya taraflara tebliğ edilir.
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar, üretici veya
ithalatçı firmalarca Bakanlığa önceden bilgi verilmek şartıyla, fişlerinin
sonuna mükellef, cihaz veya satışla ilgili bilgileri ihtiva eden Karekod (QR
Code) basabilir şekilde düzenlenebilir.
Yeni nesil
ödeme kaydedici cihazlar, bu Tebliğde, teknik kılavuzlarda ve Ortak Kriterler
Belgesinde belirtilenlere aykırı olmamak kaydıyla, tertibatları ile teknik ve
fonksiyonel özellikleri itibariyle 3100 sayılı Katma Değer Vergisi
Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında
Kanun ve ilgili mevzuatında yer alan şartları sağlamak zorundadır.
Yeni nesil
ödeme kaydedici cihazların onay sürecinde temel olarak yapılacak testler
aşağıda yer almaktadır.
a. Donanım
güvenliği testleri.
b. ÖKC
mali yazılım fonksiyonel ve güvenlik testleri.
c. Güvenli
haberleşme testleri.
ç. Türk
Standartları Enstitüsünün ödeme kaydedici cihazlarla ilgili olarak belirlemiş
olduğu kalite faktör ve değerleriyle ilgili testler.
Ayrıca
Bakanlık, donanım, güvenli servis sağlayıcı ve Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi
sistemleri arasındaki uyum ve ağ testleri, uçtan uca güvenlik testleri ve gerekli
görülecek diğer testleri yaptırmaya yetkilidir.
6. Yeni Nesil Ödeme Kaydedici
Cihazların Kayıt Süreleri
Bu Tebliğ kapsamında yeni nesil ödeme kaydedici
cihaz kullanmak mecburiyetinde olan mükelleflerden, belirli bir tür cihaz
kullanma mecburiyeti getirilenler alış faturasının düzenlendiği tarihten
itibaren 90 gün içerisinde, diğer mükellefler ise alış faturasının düzenlendiği
tarihten itibaren 30 gün içerisinde bağlı bulundukları vergi dairesine bir
dilekçeyle (alış faturası örneği, cihaz sicil numarası, cihazdan alınan bir fiş
örneği de dâhil olmak üzere gerekli belgeleri eklemek suretiyle) müracaat
ederek cihazlarını kayıt ettirmek zorundadır. Ayrıca mükelleflerin kayıt işlemi
ile birlikte, söz konusu süre içerisinde her bir cihaz için ayrı ayrı olmak
üzere ödeme kaydedici cihazlara ait levhayı vergi dairelerinden alarak
işyerlerinde muhafaza etmesi gerekir.
Misal olarak, bu Tebliğin 4 üncü bölümünde yer
alan EFT-POS özellikli cihaz kullanma mecburiyetine tâbi olanların, cihazın
faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 90 gün (1/7/2013 tarihinden itibaren
90 günü geçmemek üzere) içerisinde yukarıda yazılı işlemleri tamamlaması
gerekir.
7. 3100
Sayılı Kanun ve İlgili Mevzuat
3100
sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında Kanuna dayanılarak çıkarılan tebliğlerin ve diğer ikincil
mevzuatın, bu Tebliğe ve 5 inci bölümde sayılan dokümanlara aykırı olmayan
hükümleri, yeni nesil ödeme kaydedici cihaz uygulamaları bakımından uygulanmaya
devam edilir.
8.
Cezai Müeyyide
Bu
Tebliğde belirlenen usul ve esaslara aykırı hareket eden mükellefler ve yeni
nesil ödeme kaydedici cihaz üreticileri veya ithalatçıları hakkında Vergi Usul
Kanununun mükerrer 355 inci maddesinde yer alan hükümler uygulanır.
9. Yürürlükten
Kaldırılan Hüküm
3/4/1986
tarihli ve 19067 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:173)’nin
C/4-a bölümü[3]
yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebliğ
olunur.
[1] 4- Hurdaya Ayrılan Cihazlar:
İşi bırakma,
yeni bir cihaz alma veya herhangi bir nedenle eski cihazlarını hurdaya ayırmak
isteyen mükellefler, aşağıda açıklandığı şekilde işlem yapacaklardır. İşi
bırakma nedeniyle yapılacak hurdaya ayırma işlemleri, işi bırakma tarihinden
itibaren 30 gün içerisinde gerçekleştirilecektir.
a)
Mükellefler,
Bakanlığımızdan onay alan üretici veya ithalatçı kuruluşların yetkili
servislerine başvuruda bulunarak cihazlarının hafızalarında kayıtlı bilgileri
tespit ettireceklerdir. Yetkili servisçe cihazın kullanılmaya başlandığı
tarihten son güne kadar (son gün dahil) mali hafıza raporu alınacak ve söz
konusu rapor servis tarafından düzenlenecek bir tutanağa (Ek: 1) iliştirilerek
mükellefe verilecektir. Şu kadar ki (yalnızca hurdaya ayrılacak ödeme kaydedici
cihazlara mahsus olmak üzere) söz konusu işlemlerin mutlaka ilgili üretici veya
ithalatçı kuruluşun servisince yapılması şart olmayıp, Bakanlığımızca yetki
verilmiş olması şartıyla herhangi bir ödeme kaydedici cihaz servisi tarafından
yapılması da mümkün bulunmaktadır.
b)
Yetkili
servis gerekli işlemleri yaptıktan sonra cihazın mali hafızasını söküp,
saklanmak üzere mükellefe verecek ve cihazı çalışamaz hale getirecektir. Mali
hafızalar (1 Seri No.lu Genel Tebliğ(5) gereği) cihaz şasisine şasi
tahrip edilmedikçe çıkartılamayacak tarzda monte edilmiş olduğundan, söz konusu
sökme işlemi hafıza kutusunu yerinden kesmek suretiyle de
gerçekleştirilebilecektir.
c)
Mükellefler,
servis tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde; servis
tutanağı, mali hafıza raporu ve ödeme kaydedici cihaz levhası ile birlikte
vergi dairesine başvurarak cihazlarının kaydını sildireceklerdir.
d)
Başvuruda
bulunulan vergi dairesi, gerekli kontrolleri yaptıktan sonra cihazın levhasını
iptal edip kaydını silecek ve servis tutanağı ile mali hafıza raporunu
mükellefin dosyasına koyacaktır. Mali hafıza ise saklanmak üzere mükellefte
kalacaktır.
e) Hurdaya ayrılan cihazların mali
hafıza dışında kalan bölümlerinin (yazıcı, kasa vb.) hurda olarak servise
bırakılması veya satılması mümkündür. Bu şekilde servise bırakılan veya satılan
hurda cihazların servislerce tamir edilerek veya yeni hafıza takılarak bir
başkasına satılması ve tekrar kullanılması kesinlikle mümkün değildir.
[2] VIII _ ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZLARIN ONAYLANMASI:
Kanunun 5 inci maddesine göre,
ödeme kaydedici cihaz modellerinin bu Kanunda ve Bakanlığımızca belirlenen
şartlara uygun olup olmadığının onaylanması esası getirilmiştir.
Onay işlemi, kuruluş şekli 5 inci
maddenin ikinci bendinde belirtilen özel bir komisyonun görüşü alınarak
Bakanlığımızca yapılacaktır.
Komisyon, Maliye ve Gümrük
Bakanlığı Müsteşarının başkanlığında, Gelirler Genel Müdürü ile, Gelirler Genel
Müdürlüğünün iki, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının bir, Yüksek Öğretim Kurumu
tarafından belirlenecek Üniversitelerin bir, Türkiye Bilimsel ve Teknik
Araştırma Kurumunun bir, Türkiye Ticaret ve Sanayi Deniz Ticaret Odaları ve
Ticaret Borsaları Birliğinin bir, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları
Konfederasyonunun bir temsilcisinden oluşacaktır.
[3] 4 - 3100 sayılı Katma Değer
Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti
Hakkında Kanun'a göre, ödeme kaydedici cihaz kullanan ve perakende satışlarını
ödeme kaydedici cihaz satış fişi ile belgelendirme mecburiyeti bulunan mükelleflerden
:
a) Servis
otoları kullanılmak veya sair yollarla evlere veya işyerlerine gitmek suretiyle
seyyar olarak emtia ticaretiyle uğraşanlar (mesela; tüpgaz veya diğer emtia)
ile aynı şekilde elektrikli veya diğer alet ve makinaların (çamaşır makinası,
termosifon, televizyon ve eletronik yazar kasalar gibi) bakım onarım ve servis
hizmetlerini yürütenlerin, satılan mal veya işin bedelini sabit iş yerleri
dışında işin yapıldığı veya hizmetin verildiği yerde tahsil etmek mecburiyetinde
bulunmaları;
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder