Hukuk içinde en önemli
unsurlardan biri de zamandır. Özellikle dava açma ve süreci içinde bu sürelere
uyulmaması ya hak kaybına yada dava kaybına sebep olmaktadır. Bu nedenle bu
makalenin konusu yargıda süreler olarak seçilerek derlenmiştir. Yararlı olması
dileğiyle.
A.
İDARİ YARGILAMA USULÜNDE
SÜRELER
·
SÜRELERE İLİŞKİN GENEL
ESASLAR :
Süreler, tebliğ,
yayın veya ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. (2577/8-1)
Tatil günleri sürelere dahildir. Şu kadarki, sürenin son günü tatil gününe
rastlarsa, süre tatil gününü izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzar.
(2577/8-2) 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda yazılı sürelerin
bitmesi çalışmaya ara verme [1]zamanına
rastlarsa, bu süreler ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren
yedi gün uzamış sayılır. (2577/8-3)
·
2577 SAYILI İDARİ YARGILAMA
USULÜ KANUNU’NDA YER ALAN SÜRE KURALLARI :
1.
Başka mercilere verilen dilekçelerin ilgili yargı yerlerine gönderilme
süresi : ( 3 gün )
Danıştay veya ait
olduğu mahkeme başkanlıklarına veya bunlara gönderilmek üzere idare veya vergi
mahkemesi başkanlıklarına, idare veya vergi mahkemesi bulunmayan yerlerde
asliye hukuk hâkimliklerine veya yabancı memleketlerde Türk konsolosluklarına
verilen dilekçeler, en geç üç gün içinde Danıştay veya ait olduğu mahkeme
başkanlığına taahhütlü olarak gönderilir. (2577/4; 2577/6-3)
2.
Verilmeyen veya eksik verilen harç ve posta ücretinin verilmesi ya da
tamamlanması süresi : ( 30 gün )
Herhangi bir
sebeple harcı veya posta ücreti verilmeden veya eksik harç veya posta ücreti
ile dava açılmış olması halinde, otuz gün içinde harcın ve posta ücretinin
verilmesi ve tamamlanması hususu daire başkanı veya görevlendireceği tetkik
hâkimi, mahkeme başkanı veya hâkim tarafından ilgiliye tebliğ olunur.
(2577/6-4)
3.
Davanın devamı sırasında istenilen ilave posta ücretinin tamamlanması
süresi : ( 30 gün )
Dava açıldıktan
sonra posta ücretinde tebliğ işlemlerinin yapılmasını engelleyecek şekilde
azalma olması halinde, otuz gün içinde posta ücretinin tamamlanması daire
başkanı veya görevlendireceği tetkik hâkimi, mahkeme başkanı veya hâkim
tarafından ilgiliye tebliğ olunur. (2577/6-5)
4.
Posta ücreti tamamlanmadığı için işlemden kaldırılan dosyalarda
müracaat süresi : ( 3 ay )
Dava açıldıktan
sonra posta ücretinde tebliğ işlemlerinin yapılmasını engelleyecek şekilde
azalma olması halinde, posta ücreti süresi içinde tamamlanmazsa dosyanın
işlemden kaldırılmasına karar verilir. Bu kararın tebliği tarihinden başlayarak
üç ay içinde, noksanı tamamlanmak suretiyle yeniden işleme konulması
istenmediği takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilir. (2577/6-5)
5.
Danıştay ve idare mahkemelerinde genel dava açma süresi : ( 60 gün )
Dava açma süresi,
özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay’da ve idare
mahkemelerinde altmış gündür. (2577/7-1) Bu süreler, idari uyuşmazlıklarda;
yazılı bildirimin yapıldığı, (2577/7-2/a) tarihi izleyen günden başlar.
6.
Vergi mahkemelerinde genel dava açma süresi : ( 30 gün )
Dava açma süresi, özel
kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde vergi mahkemelerinde otuz gündür.
(2577/7-1). Bu süreler, vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve
bunların zam ve cezalarından doğan uyuşmazlıklarda:
Tahakkuku tahsile
bağlı olan vergilerde tahsilatın; tebliğ yapılan hallerde veya tebliğ yerine
geçen işlemlerde tebliğin; tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak
sahiplerine ödemenin; tescile bağlı vergilerde tescilin yapıldığı ve idarenin
dava açması gereken konularda ise ilgili merci veya komisyon kararının idareye
geldiği; (2577/7-2/b) tarihi izleyen günden başlar.
7.
İlanen tebligat yapılan hallerde, genel dava açma süresinin işlemeye
başlaması için geçmesi zorunlu süre : ( 15 gün )
Adresleri belli
olmayanlara özel kanunlarındaki hükümlere göre ilan yoluyla bildirim yapılan
hallerde, özel kanununda aksine bir hüküm bulunmadıkça süre, son ilan tarihini
izleyen günden itibaren onbeş gün sonra işlemeye başlar. (2577/7-3) İlanı
gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden
itibaren başlar. (2577/7-4)
8.
Diğer yargı yerlerine açılan davaların görev yönünden reddi halinde
dava açma süresi : ( 30 gün )
Çözümlenmesi
Danıştay’ın, idare ve vergi mahkemelerinin görevlerine girdiği halde, adli ve
askeri yargı yerlerine açılmış bulunan davaların görev noktasından reddi
halinde, bu husustaki kararların kesinleşmesini izleyen günden itibaren otuz
gün içinde görevli mahkemede dava açılabilir. (2577/9-1) Adli veya askeri yargı
yerlerine açılan ve görevsizlik sebebiyle reddedilen davalarda, görevsizlik
kararının kesinleşmesinden sonra yukarıda yazılı otuz günlük süre geçirilmiş
olsa dahi, idari dava açılması için öngörülen süre henüz dolmamış ise idari
dava açma süresi içinde dava açılabilir. (2577/9-2)
9.
İdarelerin her hangi bir talebi cevap vermemek suretiyle reddetmiş
sayılması için geçmesi zorunlu süre : ( 60 gün )
İlgililer,
haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için
idari makamlara başvurabilirler. (2577/10-1) Altmış gün içinde bir cevap
verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bittiği tarihten
itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştay’a, idare ve vergi
mahkemelerine dava açabilirler.
İlgililer
tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması
değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa
işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu
başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur. (2577/11-1)
Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. (2577/11-2)
İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi
yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba
katılır. (2577/11-3)
10. İdarelerin her hangi bir talep
hakkında verdikleri cevap kesin değilse, dava açmadan önce beklenebilecek azami
süre : ( 6 ay )
İlgililer,
haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için
idari makamlara başvurabilirler. (2577/10-1) Altmış günlük süre içinde idarece
verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava
açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi
işlemez. Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez.
Dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin
bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden
itibaren altmış gün içinde dava açabilirler. (2577/10-2)
11. İdari eylemlerden hakları
ihlal edilmiş olanların, haklarının yerine getirilmesi istemiyle idareye
müracaat süreleri : ( 1-5 yıl )
İdari eylemlerden
hakları ihlal edilmiş olanların idari dava açmadan önce, bu eylemleri yazılı
bildirim üzerine veya başka suretle öğrendikleri tarihten itibaren bir yıl
içinde ve her halde eylem tarihinden itibaren beş yıl içinde ilgili idareye
başvurarak haklarının yerine getirilmesini istemeleri gereklidir. Bu isteklerin
kısmen veya tamamen reddi halinde, bu konudaki işlemin tebliğini izleyen günden
itibaren veya istek hakkında altmış gün içinde cevap verilmediği takdirde bu
sürenin bittiği tarihten itibaren, idari dava açma süresi içinde dava
açılabilir. (2577/13-1)
12. Dava dilekçelerinin ilk
incelemesinde süre : ( 15 gün )
Dilekçeler,
Danıştay’da daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hâkimi, idare ve vergi
mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından
incelenir (2577/14-3) ve kanuna aykırı görülürse durum; görevli daire veya
mahkemeye bir rapor ile bildirilir. Tek hâkimle çözümlenecek dava dilekçeleri
için rapor düzenlenmez ve 2577 sayılı Yasanın 15 inci maddesi hükümleri ilgili
hâkim tarafından uygulanır. Bu inceleme dilekçenin alındığı tarihten itibaren
en geç onbeş gün içinde sonuçlandırılır. İlk incelemeyi yapanlar, bu
noktalardan kanuna aykırılık görmezler veya daire veya mahkeme tarafından ilk
inceleme raporu yerinde görülmezse, tebligat işlemi yapılır. (2577/14-5) Bu
işlem de dilekçenin alındığı tarihten itibaren en geç onbeş gün içinde
sonuçlandırılır. (2577/14-4)
13. Dilekçe ret kararı üzerine
yeniden dava açma süresi : ( 30 gün )
İlk incelemede dava
dilekçelerinin 2577 sayılı yasanın 3 ve 5 inci maddelerine uygun olmadıklarının
tespiti halinde otuzgün içinde bu maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek
veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verilir. İlk
inceleme sonucunda, ehliyetli şahsın avukat olmayan vekili tarafından dava
açıldığının anlaşılması halinde de, otuzgün içinde bizzat veya bir avukat
vasıtasıyla dava açılmak üzere dava dilekçeleri reddedilir. (2577/15-1/d)
14. Tebligatlara cevap verme
süresi : ( 30 gün )
Dava dilekçelerinin
ve eklerinin birer örneği davalıya, davalının vereceği savunma davacıya tebliğ
olunur. (2577/16-1) Taraflar, yapılacak tebliğlere karşı, tebliğ tarihinden
itibaren otuz gün içinde cevap verebilirler. Bu süre, ancak haklı sebeplerin
bulunması halinde, taraflardan birinin isteği üzerine görevli mahkeme kararı
ile otuz günü geçmemek ve bir defaya mahsus olmak üzere uzatılabilir. Sürenin
geçmesinden sonra yapılan uzatma talepleri kabul edilmez. (2577/16-3)
15. Duruşmadan önce davetiye
gönderilmesinde asgari süre : ( 30 gün )
Duruşma
davetiyeleri duruşma gününden en az otuz gün önce taraflara gönderilir.
(2577/17-5)
16. Duruşmadan sonra karar verme
süresi : ( 15 gün )
Duruşma yapıldıktan
sonra en geç onbeş gün içinde karar verilir. Ara kararı verilen hallerde, bu
kararın yerine getirilmesi üzerine, dosyalar öncelikle incelenir. (2577/19)
17. Davaların sonuçlandırılacağı
azami süre : ( 6 ay )
Danıştay, bölge
idare, idare ve vergi mahkemelerinde dosyalar, kanunlarda belirtilen öncelik
veya ivedilik durumları ile Resmi Gazete'de ilan edilecek öncelikli işler
gözönünde bulundurulmak suretiyle geliş tarihlerine göre incelenir ve tekemmül
ettikleri sıra dahilinde bir karara bağlanır. Bunların dışında kalan dosyalar
ise tekemmül ettikleri sıraya göre ve tekemmül tarihinden itibaren en geç altı
ay içinde sonuçlandırılır. (2577/20-5)
18. Davacı tarafın yenileme
dilekçesi vermemesi halinde, yürütmenin durdurulması kararının kendiliğinden
hükümsüz kalacağı süre : ( 4 ay )
Dava esnasında ölüm
veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik
olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar; gerçek
kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi
yenilemesine kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar
verilir. Dört ay içinde yenileme dilekçesi verilmemiş ise, varsa yürütmenin
durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. (2577/26-1)
19. Davacıya tebligat
yapılamaması halinde, davanın açılmamış sayılması için geçmesi gereken süre : (
1 yıl )
Davacının
gösterdiği adrese tebligat yapılamaması halinde, yeni adresin bildirilmesine
kadar dava dosyası işlemden kaldırılır ve varsa yürütmenin durdurulması kararı
kendiliğinden hükümsüz kalır. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten
başlayarak bir yıl içinde yeni adres bildirilmek suretiyle yeniden işleme
konulması istenmediği takdirde, davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
(2577/26-3)
20. Yürütmenin durdurulması
talepleri hakkında verilen kararlara karşı itiraz süresi : ( 7 gün )
Yürütmenin
durdurulması istemleri hakkında verilen kararlar; Danıştay dava dairelerince
verilmişse konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Genel Kurullarına,
bölge idare mahkemesi kararlarına karşı en yakın bölge idare mahkemesine, idare
ve vergi mahkemeleri ile tek hâkim tarafından verilen kararlara karşı bölge
idare mahkemesine, çalışmaya ara verme süresi içinde ise idare ve vergi
mahkemeleri tarafından verilen kararlara en yakın nöbetçi mahkemeye veya kararı
veren hâkimin katılmadığı nöbetçi mahkemeye, kararın tebliğini izleyen günden
itibaren yedi gün içinde bir defaya mahsus olmak üzere itiraz edilebilir.
İtiraz edilen merciler, dosyanın kendisine gelişinden itibaren yedi gün içinde
karar vermek zorundadır. (2577/27-6)
21. Mahkeme kararlarının yerine
getirilmesi süresi : ( 30 gün )
Danıştay, bölge
idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin
durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem
tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın
idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez. Ancak, haciz veya ihtiyati
haciz uygulamaları ile ilgili davalarda verilen kararlar hakkında, bu
kararların kesinleşmesinden sonra idarece işlem tesis edilir.
(2577/28-1)Mahkeme kararlarının otuz gün içinde kamu görevlilerince kasten
yerine getirilmemesi halinde ilgili, idare aleyhine dava açabileceği gibi,
kararı yerine getirmeyen kamu görevlisi aleyhine de tazminat davası açılabilir.
(2577/28-4)
22. Bağlantı talepleriyle ilgili
olarak verilen kararlara itiraz süresi : ( 15 gün )
Bağlantı iddiaları
mahkemelerce kabul edilmediği takdirde, bu hususta verilen ara kararı taraflara
tebliğ edilir. Taraflar, tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içerisinde, aynı
yargı çevresindeki mahkemelerde görülen davalar için o yer bölge idare mahkemesine,
birden fazla yargı çevresinde görülen davaların veya bir kısmı Danıştay’da
bulunan davaların bağlantılı olduğu yolundaki iddialar hakkında ise Danıştay’a
başvuruda bulunabilirler. (2577/41)
23. İdare ve vergi mahkemelerinin
nihai kararlarına karşı bölge idare mahkemelerine itiraz süresi : ( 30 gün )
İdare ve vergi
mahkemelerince Yasada sayılan bazı uyuşmazlıklarla ilgili olarak verilen nihai
kararlar ile tek hâkimle verilen nihai kararlara, başka kanunlarda aksine hüküm
bulunsa dahi, mahkemelerin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine
itiraz edilebilir. (2577/45-1) İdare ve vergi mahkemelerinin söz konusu nihai
kararlarına karşı itiraz süresi, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren otuz
gündür. (2577/45-2)
24. Danıştay’da temyiz süresi : (
30 gün )
Danıştay dava
daireleri ile idare ve vergi mahkemelerinin nihai kararları, başka kanunlarda
aksine hüküm bulunsa dahi Danıştay’da temyiz edilebilir. (2577/46-1) Özel
kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde, Danıştay dava daireleri ile
idare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarına karşı tebliğ tarihini izleyen
otuz gün içinde Danıştay’da temyiz yoluna başvurulabilir. (2577/46-2)
25. Temyiz dilekçelerindeki
eksikliklerin tamamlanması süresi : ( 15 gün )
Temyiz
dilekçelerinin 2577 sayılı yasanın 3 üncü maddesinde gösterilen esaslarına göre
düzenlenmesi gereklidir, düzenlenmemiş ise eksikliklerin onbeş gün içinde
tamamlatılması hususu, kararı veren Danıştay veya mahkemece ilgiliye tebliğ
olunur. Bu sürede eksiklikler tamamlanmazsa temyiz isteminde bulunulmamış
sayılmasına Danıştay veya mahkemece karar verilir. (2577/48-2)
26. Temyiz dilekçelerine cevap
verme süresi : ( 30 gün )
Temyiz dilekçeleri,
ilgisine göre kararı veren mahkemeye, Danıştay’a veya 2577 sayılı yasanın 4
üncü maddede belirtilen mercilere verilir ve kararı veren mahkeme veya
Danıştay’ca karşı tarafa tebliğ edilir. Karşı taraf tebliğ tarihini izleyen
otuz gün içinde cevap verebilir. (2577/48-3)
27. Temyiz isteminde bulunulurken
ödenmeyen yargılama giderlerinin tamamlanma süresi : ( 15 gün )
Temyiz dilekçesi
verilirken gerekli harç ve giderlerin tamamının ödenmemiş olması halinde kararı
veren; mahkeme veya Danıştay daire başkanı tarafından verilecek onbeş günlük
süre içerisinde tamamlanması, aksi halde temyizden vazgeçilmiş sayılacağı
hususu temyiz edene yazılı olarak bildirilir. Verilen süre içinde harç ve
giderler tamamlanmadığı takdirde, mahkeme, ilk derece mahkemesi olarak davaya
bakan Danıştay dairesi, kararın temyiz edilmemiş sayılmasına karar verir.
(2577/48-6)
28. Temyiz isteminin süre aşımı
nedeniyle reddine ilişkin kararlara karşı itiraz süresi : ( 7 gün )
Temyizin kanuni
süre geçtikten sonra yapılması halinde kararı veren mahkeme, ilk derece
mahkemesi olarak davaya bakan Danıştay dairesi, temyiz isteminin reddine karar
verir. Mahkemenin veya Danıştay dairesinin bu kararına karşı, tebliğ tarihini
izleyen günden itibaren yedi gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.
(2577/48-6)
29. Temyiz isteminde bulunulmamış
sayılmasına ilişkin kararlara karşı itiraz süresi : ( 7 gün )
Mahkeme yada ilk derece
mahkemesi olarak davaya bakan Danıştay dairesinin temyiz isteminde bulunulmamış
sayılmasına ilişkin kararlarına karşı, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren
yedi gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. (2577/48-6)
30. Temyiz talepleri üzerine
verilen kararların taraflara tebliğ süresi : ( 7 gün )
Temyiz incelemesi
sonucunda verilen karar, dosyayla birlikte kararı veren mahkeme veya Danıştay
dairesine gönderilir. Bu karar, dosyanın mahkeme veya Danıştay dairesine
geldiği tarihten itibaren yedi gün içinde taraflara tebliğ edilir. (2577/50)
31. Aynı davayla ilgili olarak
önceki karara aykırı yeni bir karar verilmiş olması halinde yargılamanın
yenilenmesi talep
süresi : ( 10 yıl )
Tarafları, konusu
ve sebebi aynı olan bir dava hakkında verilen karara aykırı yeni bir kararın
verilmesine neden olabilecek kanuni bir dayanak yokken, aynı mahkeme yahut
başka bir mahkeme tarafından önceki ilamın hükmüne aykırı bir karar verilmiş
bulunması halinde, yargılamanın yenilenmesi talep süresi on yıldır. (2577/53-3)
32. Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesinin kesinleşmiş kararı üzerine yargılamanın yenilenmesi talep süresi :
( 1 yıl )
Mahkemece verilen
hükmün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki
protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin
kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması halinde, yargılamanın yenilenmesi
talep süresi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının kesinleştiği tarihten
itibaren bir yıldır. (2577/53-3)
33. Yargılamanın yenilenmesi
talepleri için genel müracaat süresi : ( 60 gün )
Danıştay ile bölge
idare, idare ve vergi mahkemelerince verilen kararlar hakkında altmış gün
içinde yargılamanın yenilenmesi istenebilecek haller şunlardır :
a) Zorlayıcı sebepler dolayısıyla veya lehine karar verilen tarafın
eyleminden doğan bir sebeple elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden
sonra ele geçirilmiş olması,
b) Karara esas olarak alınan belgenin, sahteliğine hükmedilmiş veya sahte
olduğu mahkeme veya resmi bir makam huzurunda ikrar olunmuş veya sahtelik
hakkındaki hüküm karardan evvel verilmiş olup da, yargılamanın yenilenmesini
isteyen kimsenin karar zamanında bundan haberi bulunmamış olması,
c) Karara esas olarak alınan bir ilam hükmünün, kesinleşen bir mahkeme
kararıyla bozularak ortadan kalkması,
d) Bilirkişinin kasıtla gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun mahkeme
kararıyla belirlenmesi,
e) Lehine karar verilen tarafın, karara etkisi olan bir hile kullanmış
olması,
f) Vekil veya kanuni temsilci olmayan kimseler ile davanın görülüp karara
bağlanmış bulunması,
g) Çekinmeye mecbur olan başkan, üye veya hâkimin katılmasıyla karar
verilmiş olması, (2577/53-1)
Bu süreler,
dayanılan sebebin istemde bulunan yönünden gerçekleştiği tarihi izleyen günden
başlatılarak hesaplanır. (2577/53-3)
34. Karar düzeltme talebinde süre
: ( 15 gün )
Danıştay dava
daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Genel Kurullarının temyiz üzerine
verdikleri kararlar ile bölge idare mahkemelerinin itiraz üzerine verdikleri
kararlar hakkında, bir defaya mahsus olmak üzere kararın tebliğ tarihini izleyen
onbeş gün içinde kararın düzeltilmesi istenebilir. (2577/54-1)
B.
1086 SAYILI HUKUK USULÜ
MUHAKEMELERİ KANUNU’NDA YER ALAN VE İDARİ YARGI YERLERİNDE DE UYGULANAN SÜRE
KURALLARI:
1- Hâkimin reddine ilişkin taleplerde, karşı tarafın
cevap süresi : ( 5 gün )
Hâkimi reddeden
taraf, dilekçesini karşı tarafa tebliğ ettirir. Karşı taraf buna beş gün içinde
cevap verebilir. Bu süre geçtikten sonra başkatip tarafından ret dilekçesi,
varsa karşı tarafın cevabı ve ekleri dosya ile birlikte reddi istenen hâkime
verilir. Hâkim beş gün içinde dosyayı inceler ve ret sebeplerinin yerinde olup
olmadığı hakkındaki düşüncesini yazı ile bildirerek dosyayı hemen merciine
gönderilmek üzere başkatibe verir. (1086/34)
2- Bilirkişinin reddedilebileceği süre : ( 3 gün )
Bilirkişi hâkimler
için belirlenen sebeplere dayanarak reddolunabilir. Ret talebi hâkim tarafından
uyuşmazlık şeklinde tetkik olunarak karar verilir. Ret sebeplerinden dolayı
yemin teklif olunamaz. Ret talebi bilirkişinin seçildiğinin öğrenildiği
tarihinden itibaren üç gün içinde gerçekleşmelidir. (1086/277)
3- Tarafların bilirkişiden açıklama talep edebilecekleri
süre : ( 7 gün )
Hâkim raporda
noksan ve belirsiz gördüğü konuları tamamlama ve açıklama için bilirkişiye yeni
sorular hazırlayabilir. İki taraf dahi noksan ve belirsiz gördüğü konular
hakkında bilirkişiden açıklama alınmasını raporun kendilerine tebliği
tarihinden bir hafta içinde hâkimden yazılı olarak talep edebilirler.
(1086/283)
C.
KALEM HİZMETLERİNE İLİŞKİN
YÖNETMELİKTE [2]
YER ALAN SÜRE KURALLARI :
1. Hak edenler tarafından alınmayan paraların Hazine’ye intikal süresi : (
10 yıl )
Hak edenler tarafından on yıl geçmiş olmasına
rağmen başvurulup alınmayan paralar Hazine’ye intikal ettirilip kasa
defterindeki kayıtlarının hizasına açıklama yapılması ve bu konuda alınan
makbuzun ayrı bir kartonda saklanmasıyla beraber yıl sonu cetvelinde bu hususun
belirtilmesi gerekir. (Yönetmelik md.17)
2. Harç pulları karşılığı tahsil edilen paraların Maliye veznesine
yatırılma süresi : ( 15 gün )
Maliyeden alınan harç pulları satılarak
karşılığı olan paralar Devlet Muhasebesi Muamelat Yönetmeliğinin 147 nci
maddesi uyarınca en geç 15 gün içerisinde Maliye veznesine yatırılır. Alınan
makbuzlar bir kartonda saklanmakla beraber yevmiye defterine de işaret olunur.
(Yönetmelik md.19)
3. Bozma ilam harçlarının tahsili hususunun Maliye’ye müzekkere ile
bildirilme süresi : ( 15 gün )
Hükmün Danıştay’ca bozularak geri gelmesi
halinde bozma ilamında belirtilen harçlar ilgilisinden alınır. Harçlar Kanunu
hükümlerine göre iki ay zarfında ödenmeyen harçlar hakkında yazı işleri müdür
veya yardımcısı bu müddeti takip eden onbeş gün içerisinde harcın ilgilisinden
tahsili hususunu Maliyeye bir müzekkere ile bildirir. (Yönetmelik md.70)
D.
İDARİ YARGIDA DAVA AÇMA
SÜRELERİ
DAVA
AÇMA SÜRELERİ
Madde 7
1. Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde
Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür.
2. Bu süreler;
a) İdari uyuşmazlıklarda; yazılı bildirimin yapıldığı,
b) Vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve
cezalarından doğan uyuşmazlıklarda: Tahakkuku tahsile bağlı olan vergilerde
tahsilatın; tebliğ yapılan hallerde veya tebliğ yerine geçen işlemlerde
tebliğin; tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerine ödemenin;
tescile bağlı vergilerde tescilin yapıldığı ve idarenin dava açması gereken
konularda ise ilgili merci veya komisyon kararının idareye geldiği;
Tarihi izleyen
günden başlar.
3. Adresleri belli olmayanlara özel kanunlarındaki hükümlere göre ilan
yoluyla bildirim yapılan hallerde, özel kanununda aksine bir hüküm bulunmadıkça
süre, son ilan tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün sonra işlemeye
başlar.
4. İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen
günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer,
düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava
açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı
işlemin iptaline engel olmaz.
SÜRELERLE İLGİLİ
GENEL ESASLAR
Madde 8
1.
Süreler, tebliğ, yayın veya ilan tarihini izleyen
günden itibaren işlemeye başlar.
2.
Tatil günleri sürelere dahildir. Şu kadarki,
sürenin son günü tatil gününe rastlarsa, süre tatil gününü izleyen çalışma
gününün bitimine kadar uzar.
3.
Bu Kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara
verme zamanına rastlarsa bu süreler, ara vermenin sona erdiği günü izleyen
tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılır.
[1] Bölge idare, idare ve vergi mahkemeleri her yıl ağustosun birinden
eylülün beşine kadar çalışmaya ara verirler (adli tatil). Ancak, yargı
çevresine dahil olduğu bölge idare mahkemesinin bulunduğu il merkezi dışında
kalan idare ve vergi mahkemeleri çalışmaya ara vermeden yararlanamazlar.
(2577/61-1)
[2] Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin
İdari İşleriyle Kalem Hizmetlerinin Yürütülmesi Usul ve Esaslarına İlişkin
Yönetmelik. (Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 8/7/1982 Sayı : 17748)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder