Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 28 Haziran 2014
Tarihli ve 29044 sayılı Resmi Gazete yeni bir yönetmelik yayınladı. Yönetmelik
Fiyat etiketleriyle ilgili yeni düzenlemeyi içeriyor. KDV yasası ile birlikte
gündeme gelen fiyat ve özellik belirleyen etiket yapısı yeniden düzenlenmiş
oluyor böylece. Daha önce de Perakende satışlarla ilgili bir standart oluşturan
düzenlemenin yeni bir revizyonu diyebiliriz. İlgili yönetmeliğin tamamı
aşağıdadır.
FİYAT ETİKETİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı;
perakende olarak satışa sunulan mal ve hizmetlerin etiket, tarife ve fiyat
listelerinin şekli, içeriği, kullanılması ile indirimli satışlara ilişkin usul
ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, tüketicilere
sunulan mal ve hizmetlere ilişkin etiket, tarife ve fiyat listelerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 7/11/2013
tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 54 üncü ve 84
üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Açık halde satılan mal: Önceden
paketlenmeksizin, tüketicinin hazır bulunduğu bir ortamda ölçülerek satılan
malı,
b) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
c) Etiket: Bir malın tüm
vergiler dâhil satış fiyatı, birim fiyatı, üretim yeri ile ayırıcı özellikleri
hakkında tüketicileri bilgilendirmek üzere kullanılan çeşitli boyut ve
şekillerdeki fiyat etiketini,
ç) Hizmet: Bir ücret veya menfaat
karşılığında yapılan ya da yapılması taahhüt edilen mal sağlama dışındaki her
türlü tüketici işleminin konusunu,
d) İndirimli satış: Mevsim değişmeleri, mal
stoklarının eritilmesi, işletmenin açılması, kapanması, devredilmesi,
tasfiyesi, işyeri adresi veya faaliyet konusu değişikliği ve benzeri nedenlerle
indirim yapıldığını gösteren bir ibare ile gerçekleştirilen satışı,
e) Kanun: Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanunu,
f) Mal: Alışverişe konu olan; taşınır eşya,
konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallar ile elektronik ortamda kullanılmak
üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri her türlü gayri maddi
malları,
g) Malın birim fiyatı: Bir malın ticari
teamül ile yerleşmiş satış usul ve şekillerine göre adet, uzunluk, ağırlık,
alan veya hacim ölçülerinden biriyle ifade edilen tüm vergiler dâhil fiyatını,
ğ) Malın üretim yeri: Malın üretildiği
ülkeyi,
h) Satış fiyatı: Bir malın veya
hizmetin satışa sunulduğu tüm vergiler dahil peşin fiyatını,
ı) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dâhil
olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet
sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
i) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak
üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın
adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
j) Tarife ve fiyat listesi: Mal veya hizmetin
satış fiyatı hakkında tüketicileri bilgilendirmek üzere kullanılan listeyi,
k) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan
amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel
Esaslar
Etiket
bulundurma zorunluluğu
MADDE 5 –
(1)
Perakende satışa arz edilen malların veya
ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir
şekilde tüketicinin ödeyeceği tüm vergiler dâhil satış fiyatı ve birim fiyatını
gösteren, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket konulması; etiket
konulması mümkün olmayan hâllerde aynı bilgileri kapsayan listelerin kolaylıkla
görülebilir ve okunabilir şekilde uygun yerlere asılması zorunludur.
Hizmetlerin tarife ve fiyatlarını gösteren listeler de bu madde hükmüne göre
düzenlenerek asılır.
(2)
Etiket ve listelerde aşağıda yer alan hususların bulunması
zorunludur:
a. Malın üretim yeri,
b. Malın ayırıcı özelliği,
c. Malın tüm vergiler dâhil satış
fiyatı,
d. Malın birim fiyatı.
(3)
İthal edilmiş mallara ait etiketlerde; malın üretildiği ülke
isminin Türkçe yazılması zorunludur.
(4)
Cam, naylon, karton, kâğıt ve bunlara benzer maddelerden oluşan
kutu, kova, şişe, kavanoz, poşet, torba ve benzeri ambalajlar içinde tüketiciye
satılan malların etiketlerinde; satış fiyatları ile birim fiyatlarının aynı
boyut ve renkte kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde yazılması
zorunludur.
(5)
Açık halde satılan mallara ilişkin etiketlerde satış fiyatı yerine
sadece birim fiyatının yer alması yeterlidir.
(6)
Malın birim fiyatının satış fiyatıyla aynı olması halinde birim
fiyatının belirtilmesine gerek yoktur.
Etiket
zorunluluğu olmayan mallar
MADDE
6 – (1) Üzerinde veya ambalajında, etikette aranılan hususlar basılı olarak
açıkça yazılı bulunan mallarla, kitap, dergi ve gazete gibi üzerinde fiyatı
belirtilmiş olan mallarda ve arttırma suretiyle veya özel kanunlarına göre
satışı yapılan mallarda etiket bulundurulması zorunlu değildir.
(2)
Satış fiyatı, ulusal veya uluslararası borsa veya benzeri kurum ya da kuruluşlarca
ya da ticari örf ve adetlere göre belirlenen ve uygulanan kıymetli taş veya
madenlerden yapılmış mallarda da etiket ve liste koyma zorunluluğu bulunmamakla
birlikte bu malların cinslerine göre birim satış fiyatları; bu Yönetmelik
hükümlerine aykırı olmamak üzere, satışa arz edildikleri işyerinin uygun bir
yerinde kolaylıkla görülebilir ve okunabilir bir şekilde gösterilir. Bu satış
fiyatlarına işçilik bedelinin dahil olup olmadığı ayrıca belirtilir.
Etiketin
konuluş biçimi ve yeri
MADDE 7 –
(1) Perakende
olarak satışa arz edilen mallara konulması zorunlu olan etiketler; malın
niteliğine, malın satışa sunulduğu yerin büyüklüğüne, ticari usul ve adetlere
göre malın veya aynı nitelikteki mal gruplarının veya raflarının üzerine
konulmak, dikilmek, zımbalanmak, yapıştırılmak, bunlara herhangi bir bağ ile
tutturulmak veya asılmak suretiyle kullanılır.
Tarife ve
fiyat listesi
MADDE 8 –
(1)
Hizmetlerin özelliğine ve tüketiciye sunuluş biçimine göre, tarife
ve fiyat listelerine ilişkin belge, levha, pano ve benzerleri, hizmetin
sunulduğu işyerinde, tüketiciler tarafından kolaylıkla görülebilir ve
okunabilir şekilde asılır, takılır veya konulur.
(2)
Tarife ve fiyat listesinde gösterilen fiyatların dışında; servis
ücreti veya herhangi bir isim altında başka bir ücret alınması halinde, bunun
tarife ve fiyat listesinde gösterilmesi zorunludur.
Etiket,
tarife ve fiyat listelerinin biçim ve kapsamı
MADDE 9 –
(1)
Etiketlerin üzerindeki rakam ve harflerin; okunabilir, düzgün,
eksiksiz, gerçeğe uygun, yeterli büyüklükte ve başka rakam, kelime ve
işaretlerle karışıklığa sebebiyet vermeyecek şekilde olması, yanıltıcı ve
aldatıcı bilgiler içermemesi zorunludur. Etiketlerin tüketiciler tarafından
kolaylıkla görülebilecek, okunabilecek ve hangi mala ait olduğu açıkça belli
olacak şekilde konulması gerekir.
(2)
Tarife ve fiyatları, meslek kuruluşları veya mevzuatına göre bu
konuda yetkili bulunan kurum ya da kuruluşlarca belirlenen hizmetlere ilişkin
tarife ve fiyat listelerini içeren belge, levha, pano ve benzerleri, bu
Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla ilgili kurum ve kuruluşlarca
belirli tip ve ebatta hazırlanabilir.
(3)
Yurt dışında ifa edilmesi öngörülen paket tur ve eğitim hizmetleri
ile yurt dışına yönelik ulaşım ve konaklama hizmetlerinin fiyat listeleri hariç
olmak üzere, etiket ve listelerde satış fiyatlarının; ‘Türk Lirası’, ‘TL’ veya
‘http://www.tcmb.gov.tr/yeni/iletisimgm/pictures/simge_k2.png’ simgesi şeklinde yazılması zorunludur.
(4)
Bakanlık, gerektiğinde etiket, tarife ve fiyat listelerinin,
şekil, boyut, cinsleri ile benzeri hususları tespit ve ilan eder.
Malın veya
hizmetin satış fiyatı
MADDE 10 –
(1)
Malın satış fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda
tüketici lehine olan fiyat uygulanır.
(2)
Bir malın veya hizmetin miktar, sayı, ebat ve benzeri farklı
birimlerden satışı yapıldığı takdirde, her birime uygulanan fiyatlar,
etiketlerde, tarife ve fiyat listelerinde ayrı ayrı gösterilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
İndirimli
satışlar
MADDE 11 –
(1)
İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetin indirimli satış
fiyatı, indirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde
gösterilir. İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetin indirimden önceki
fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı satıcı veya sağlayıcıya
aittir. Yapılan indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken indirimli satış
fiyatından bir önceki satış fiyatı esas alınır.
(2)
Fiyat indirimine giren mal veya hizmetin etiket, tarife ve fiyat
listelerinde, bu Yönetmeliğe göre yer alması gereken hususlara ek olarak,
indirimli satış fiyatının, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak üzere malın
veya hizmetin indirim öncesi satış fiyatıyla birlikte ve aynı büyüklükte
gösterilmesi zorunludur.
(3)
Bir işletmenin, açılması, devredilmesi, işyeri adresi veya
faaliyet konusu değişikliği nedeniyle yapacağı indirimli satışların süresi üç
ayı, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre
tasfiye durumunda ise altı ayı geçemez.
Toptan ve
perakende satışların birlikte yapıldığı durumlar
MADDE 12 –
(1) Toptan ve
perakende satışların birlikte yapıldığı yerlerde, perakende satışlar hakkında
bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Denetim
MADDE 13 –
(1) Bakanlık,
belediyeler ve ilgili odalar bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması ve
izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle görevlidir. Bu Yönetmeliğe aykırı
uygulamaların tespit edilmesi halinde, tespit edilen aykırılık, gereği yapılmak
üzere aykırı uygulamayı yapanın merkezinin bulunduğu valiliğe gönderilir.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 14 –
(1) 13/6/2003
tarihli ve 25137 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Etiket, Tarife ve Fiyat
Listeleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 15 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 16 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve
Ticaret Bakanı yürütür.